W ostatnim czasie jeden z popularniejszych owoców, który jest na ustach większości dietetyków. Wszystko za sprawą naturalnych właściwości kontrolowania glikemii. W pierwszym kontakcie wygląda na malinę o białej barwie. Jakie właściwości lecznicze ma morwa biała i czy faktycznie wspomaga odchudzanie?
Spis treści:
Morwa biała - co to jest ?
Morwa biała (Morus Alba L) to długowieczne drzewo liściaste z rodziny morwowatych, które dorasta do kilkunastu metrów wysokości. Pochodzi z Chin, gdzie od dawna wykorzystywano jej lecznicze właściwości, jest także uprawiana jako pokarm dla gąsienic jedwabników morwowych, które wykorzystuje się do komercyjnej produkcji jedwabiu. W medycynie chińskiej, wykorzystywana była do leczenia między innymi:
- chorób górnych dróg oddechowych,
- oczu,
- bólów brzucha,
- chorób pasożytniczych,
- a także w przypadku ukąszenia przez węże.
Obecnie rośnie również w Ameryce Północnej i Południowej, Afryce i na wyspach Pacyfiku, występuje też w Europie, między innymi w Polsce. Surowcem mającym działanie lecznicze są owoce, liście i korzeń. Owoce morwy białej są jadalne, mają kolor od białego poprzez różowy, a nawet ciemnofioletowy i jest on uzależniony od gatunku. Suszone owoce stanowią świetną przekąskę i dobrą alternatywę dla chipsów czy krakersów. Mają walcowaty kształt, są słodkie i lekko mdłe oraz niskokaloryczne. Dojrzewają w połowie lipca. Mogą być jedzone na surowo lub być surowcem do wytwarzania dżemów czy soków. To źródło:
- kwasów organicznych,
- sacharozy,
- glukozy,
- flawonoidów,
- pektyn,
- witamin z grupy B,
- potasu,
- wapnia,
- magnezu,
- żelaza
- kwasu askorbinowego czyli witaminy C
- aminokwasów egzogennych.
W liściach morwy znaleźć można natomiast polifenole należące do grupy flawonoidów, takie jak:
- kwercetyna,
- rutyna,
- polihydroksyalkaloidy,
- makro i mikroelementy,
- witaminy z grupy B,
- witaminę PP.
To właśnie liście morwy białej są najczęściej wykorzystywanym surowcem, ponieważ są źródłem wielu cennych i mających lecznicze działanie substancji aktywnych. Poza Chinami prozdrowotne właściwości morwy odkryto w XX wieku, w dużej mierze dzięki pracy amerykańskiego naukowca, laureata nagrody Nobla Lelanda H. Hartwella.
Morwa biała na cukrzyce i insulinooporność
Morwa biała jest stosowana w przypadku wielu dolegliwości. Jej liście są źródłem aktywnych składników, które przyczyniają się do utrzymania prawidłowego poziomu cukru we krwi. Dzieje się tak przede wszystkim za sprawą 1-dezoksynojirimyciny, której działanie porównywalne jest z działaniem leków przeciwcukrzycowych, jednak w przeciwieństwie do nich nie powoduje skutków ubocznych, takich jak:
- senność,
- osłabienie,
- wzdęcia,
- biegunki.
To dzięki niej i innym aktywnym składnikom nie dochodzi do znaczącego wzrostu glikemii po posiłku, ponieważ hamowana jest aktywność enzymów rozkładających cukry złożone na cukry proste, przez co nie są one wchłaniane w przewodzie pokarmowym. Takie działanie morwy potwierdzono w przeprowadzonych badaniach. Jest to szczególnie istotne dla osób mających podwyższony poziom cukru we krwi, zmagających się z cukrzycą typu 2 i insulinoopornością.
Cukrzyca jest poważną chorobą metaboliczną, w której dochodzi do przewlekłej hiperglikemii, zaburzony jest również metabolizm węglowodanów, tłuszczów oraz białek. Jest ona przyczyną wielu zaburzeń i niewydolności różnych narządów. Co roku choruje na nią coraz więcej osób. W jej wyniku wzrasta poziom stresu oksydacyjnego spowodowanego namnażaniem wolnych rodników. Istotną rolę w walce ze stresem oksydacyjnym odgrywają przeciwutleniacze. W składzie morwy występuje aktywny składnik, jakim jest kwercetyna, która chroni komórki i DNA przed uszkodzeniem przez wolne rodniki, dlatego morwę poleca się jako skuteczne wsparcie leczenia cukrzycy.
Nadmierny poziom wolnych rodników może być również spowodowany przewlekłym stresem i zanieczyszczeniem środowiska. Ponad to kwercetyna hamuje aktywność enzymu, który jest odpowiedzialny za wzrost ilości sorbitolu pochodzącego ze zwiększonego poziomu glukozy we krwi, którego odkładanie się jest przyczyną wielu cukrzycowych powikłań w obrębie układu nerwowego, oczu i nerek. Dzięki temu związki zawarte w morwie białej regulują poziom glukozy we krwi. Antyoksydanty mają również wpływ na spowalnianie procesów starzenia się organizmu, a także chronią przed rozwojem wielu groźnych chorób.
Morwa biała na odchudzanie
Zmniejszone wchłanianie węglowodanów powoduje mniejszy przyrost tkanki tłuszczowej, dlatego przyjmowanie morwy może być skutecznym środkiem w walce z nadprogramowymi kilogramami i otyłością. Ponad to hamuje ona łaknienie, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko podjadania pomiędzy posiłkami, szczególnie dotyczy to słodyczy. Ma działanie moczopędne, przez co pomaga pozbyć się nadmiaru wody, ale również wspomaga oczyszczanie się organizmu z toksyn.
Oprócz tego korzystnie oddziałuje na pracę układu pokarmowego poprawiając perystaltykę jelit i zapobiega zaparciom, co także wspomaga odchudzanie. Przeprowadzone przez włoskich naukowców badanie dowiodło, że morwa jest skutecznym środkiem odchudzającym nawet przy dużej nadwadze. Dlatego powinny po nią sięgnąć przede wszystkim osoby, które borykają się z nadwagą i chcą skutecznie pozbyć się nadmiaru kilogramów oraz zadbać o prawidłową masę ciała.
Właściwości morwy białej
Właściwości lecznicze morwy białej dokładnie opisuje książka "Związki biologicznie aktywne morwy białej (Morus alba L.) i ich działanie lecznicze" J. Grześkowiak i M. Łochyńskiej. Dzięki zawartości garbników morwa biała ma działanie ściągające na błonę śluzową przewodu pokarmowego, koi dolegliwości spowodowane chorobą wrzodową żołądka oraz łagodzi bóle dwunastnicy. Korzystne działanie morwa wykazuje również w przypadku podwyższonego poziomu cholesterolu i trójglicerydów. Jej stosowanie w przypadku osób, które zmagają się z takimi problemami, pozwoliło skutecznie obniżyć zarówno poziom trójglicerydów, jak i „złego” cholesterolu LDL oraz podwyższyć „dobrego” cholesterolu HDL. Tym samym zmniejsza ryzyko rozwoju miażdżycy i redukuje uszkodzenia przez nią spowodowane w naczyniach krwionośnych.
Może także ograniczać prawdopodobieństwo zachorowania na chorobę Alzheimera, ponieważ blokuje powstawanie białka b-amyloidul-42 oraz zmniejsza jego neurotoksyczność. Według naukowców, to właśnie te białka, mogą być jednym z powodów rozwoju tej bardzo poważnej choroby. W badaniach wykazano, że morwa działa również przeciwzapalnie, dlatego jej stosowanie może hamować powstawanie chorób, których przyczyną jest stan zapalny, między innymi nowotworów. Obniżanie stanu zapalnego odbywa się poprzez wpływ na obniżenie poziomu cząsteczek prozapalnych, takich jak: białko C-reaktywne i interleukiny. Metanolowy ekstrakt z liści morwy białej hamuje produkcję tlenku azotu, który powoduje uszkodzenia tkankowe i może być przyczyną powstawania chorób nowotworowych.
Dzięki zawartości związków aktywnych z grupy flawonoidów ma działanie bakteriobójcze na bakterie gronkowca złocistego i salmonelli, może także wykazywać działanie przeciwwirusowe. Obecne w liściach witaminy z grupy B mają pozytywny wpływ na pracę mózgu i układu nerwowego, wspomagają produkcję czerwonych krwinek i pracę serca oraz poprawiają nastrój.
Morwa biała w kosmetyce
Morwa ze względu na swoje właściwości i zawartość aktywnych składników jest wykorzystywana również w kosmetyce. Kremy z nią działają regenerująco i nawilżająco, a dzięki działaniu antyoksydacyjnemu zapobiegają powstawaniu ciemnych plam na skórze i przebarwień oraz likwidują te już istniejące, które są spowodowane zwiększoną produkcją melaniny. Kosmetyki zawierające morwę łagodzą stany zapalne i podrażnienia skóry, odżywiają i poprawiają jej kondycję, zwiększają elastyczność i zapobiegają przedwczesnemu starzeniu. Zawartość witaminy C wspiera produkcję kolagenu.
Kiedy stosować suplementy z morwą białą ?
Wskazaniem do przyjmowania suplementu zawierającego morwę jest:
- nadwaga,
- otyłość,
- podwyższony poziom cukru we krwi,
- zbyt wysoki poziom cholesterolu,
- miażdżyca,
- cukrzyca,
- choroby nowotworowe,
- zapobieganie skutkom stresu oksydacyjnego.
Przeciwwskazania do stosowania morwy białej
Morwa zwykle nie wywołuje skutków ubocznych, jednak u niektórych osób może wywołać reakcję alergiczną lub objawy takie jak:
- łagodna biegunka,
- wzdęcia,
- zaparcia
- zawroty głowy.
Ostrożność powinny zachować osoby przyjmujące leki obniżające poziom cukru we krwi, ponieważ jednoczesne stosowanie morwy i takich leków może prowadzić do niebezpiecznego dla zdrowia zbyt dużego obniżenia poziomu glukozy we krwi. Przeciwwskazaniem może być również przyjmowanie leków z powodu zaburzeń profilu lipidowego. Dlatego osoby chorujące przewlekle, a szczególnie diabetycy przed rozpoczęciem przyjmowania suplementu, powinny skonsultować się z lekarzem. Ze względu na brak przeprowadzonych badań suplementów zawierających morwę białą nie powinny ich stosować kobiety w ciąży i karmiące, gdyż brak jest informacji, jakie jest jej działanie na płód i niemowlę.
