Chociaż nie każdy słyszał o Triphali, tradycja jej leczniczego stosowania sięga wielu wieków wstecz. Ta ziołowa mikstura składa się z trzech roślin leczniczych pochodzących z Indii. Jest podstawą tradycyjnej medycyny ajurwedyjskiej, jednego z najstarszych systemów medycznych na świecie, który powstał w Indiach tysiące lat temu. Ze względu na wiele korzyści zdrowotnych Triphala staje się coraz bardziej popularna na całym świecie. Sprawdź, jak działa i kiedy warto ją zażywać.
Czym jest Triphala?
Triphala jest wywodzącym się z Ayurvedy trzyskładnikowym lekiem ziołowym, składającym się z suszonych owoców trzech gatunków roślin Amalaki (Emblica Officinalis lub Amla), Bibhitaki (Terminalia bellirica lub Baheda) i Haritaki (Terminalia chebula lub Harad). Stąd też w nazwie „tri” oznaczające liczbę trzy oraz „phala” odnoszące się do owoców.
Triphala stanowi popularne lekarstwo wykorzystywane powszechnie w Ajurvedzie, według której sprzyja długowieczności, będąc bogatym źródłem antyoksydantów, flawonoidów. Triphala to ponad 1000-letnia formuła roślinna, która doskonale tonizuje przewód pokarmowy, łagodzi pracę jelit, redukuje biegunki czy kurczowe bóle jelit. Najczęściej bywa wykorzystywana w dolegliwościach żołądkowo-jelitowych, m.in. w zapaleniu jelit, ale jej możliwości terapeutyczne są znacznie szersze:
- działanie rozkurczowe skutkuje obniżeniem nadciśnienia tętniczego,
- wspomaga pracę układu pokarmowego,
- zapobiega powstawaniu choroby wieńcowej,
- odtruwa organizm,
- pomaga w leczeniu tłuszczaków,
- przyspiesza odbudowę nabłonka,
Przyjrzyjmy się bliżej poszczególnym składnikom Triphali.
Amalaki
Amalaki, czyli agrest indyjski, jest jadalnym owocem rosnącym na niewielkich lub średniej wielkości drzewach, które spotkać można w całych Indiach. Charakterystyczny jest dla niego ostry, kwaśny smak Bardzo często wykorzystuje się go do marynowania, poza tym może być również spożywany w formie surowej lub gotowanej.
Ekstrakty z amli poprawiają pracę jelit i wykorzystywane są w medycynie ajurwedyjskiej w leczeniu zaparć. Uznaje się je także za skuteczną profilaktykę chorób nowotworowych. Surowiec obfituje w związki mineralne, aminokwasy, witaminę C, a poza tym szereg substancji o charakterze polfenolowym , w tym garbniki.
Haritaki
Terminalia chebula to drzewo lecznicze, które rośnie na całym Bliskim Wschodzie, w Indiach, Chinach oraz Tajlandii. Roślina ta powszechnie znana jest jako „Haritaki” lub migdałecznik chebułowiec. Wykorzystuje się ją od czasów starożytnych jako lekarstwo na wiele schorzeń, w tym, astmę, wrzody, schorzenia serca i upośledzoną pracę przewodu pokarmowego.
Haritaki zawiera terpeny, antocyjany i flawonoidy oraz kwas sukcynytowy i sitosterol. Udowodniono, że owoce Haritaki wykazują silną aktywność przeciwzapalną oraz antyoksydacyjną. Jej działanie pomaga w chorobach spastycznych jelita grubego. Doświadczenia przeprowadzone na zwierzętach potwierdziły, że Haritaki, wydłużając czas pasażu jelitowego, likwiduje zaparcia.
Bibhitaki
Ostatni składnik Triphali stanowią owoce drzewa Bibhitaki rosnącego w Indiach, ale także w Bangladeszu, Nepalu i na Sri-Lance. Pozyskiwane z nich wyciągi słyną z wyjątkowej skuteczności w leczeniu zakażeń bakteryjnych i wirusowych.
Z uwagi na to, że surowiec obfituje w związki garbnikowe, działa ściągająco i wykorzystywany jest także jako środek o działaniu przeciwbiegunkowym. Bibhitaki stanowi ponadto bogate źródło antyoksydantów, obniża podwyższone ciśnienie krwi oraz wykazuje zdecydowaną aktywność przeciwzapalną, co potwierdzają badania. Jest wykorzystywany w ajurvedzie jako środek regulujący poziom cukru we krwi i redukujący insulinooporność. Bibhitaki zawiera także olej linoleinowy, który jest głównym kwasem tłuszczowym związanym ze wzrostem poziomu dobrego cholesterolu (HDL).
Jak działa Triphala?
Zgodnie z tradycją ajurwedy, Triphala może leczyć wiele schorzeń. Podobnie jak w przypadku innych wieloskładnikowych leków ziołowych, nie do końca wiadomo, które dokładnie związki obecne w Triphali są odpowiedzialne za jej własności lecznicze. Ponieważ posiada właściwości detoksykacyjne, wiele możliwych korzyści zdrowotnych płynących z jej stosowania, wiązanych jest właśnie z działaniem oczyszczającym tego preparatu. Triphala oczyszcza z toksyn wątrobę i redukuje bolesne skurcze jelit. Dzięki temu, że zwiększa wrażliwość komórek na działanie insuliny, wpływa na regulację poziomu cukru we krwi, a także może wspomagać utratę nadprogramowych kilogramów. Z uwagi na wysoką zawartość przeciwutleniaczy, neutralizuje wolne rodniki, a tym samym opóźnia procesy starzenia i może chronić przed rozwojem chorób cywilizacyjnych oraz nowotworów.
Ponieważ jak już wspomniano wcześniej, zastosowanie Triphali w Ayurvedzie koncentruje się przede wszystkim wokół jelit, warto wspomnieć, że poprzez poprawę ich kondycji, preparat pośrednio polepsza wchłanianie substancji odżywczych, witamin oraz minerałów. Należy także pamiętać, że pomimo iż działa przeciwbiegunkowo, jej regulacyjne działanie na przewód pokarmowy wykorzystywane jest także w leczeniu zaparć. Triphala w standardowych dawkach zapewnia delikatny efekt przeczyszczający. Poza tym, jej stosowanie rekomendowane może być wspomagająco we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, bólach brzucha oraz zgadze, a także w dolegliwościach układu krążenia, np. hipercholesterelemii.
W jednym z badań klinicznych w których oceniano stosowanie Triphali u pacjentów z zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, stwierdzono, że jej podawanie ogranicza wzdęcia, a także zmniejsza zaparcia przy jednoczesnej poprawie w zakresie częstości oddawania stolca. Z kolei badania na modelu zwierzęcym potwierdziły, że Triphala może ograniczać stany zapalne w obrębie okrężnicy, a efekt ten najprawdopodobniej związany jest z wysoką zawartością związków o działaniu przeciwutleniającym.
Wskazania do stosowania Triphali
Wśród najważniejszych wskazań do stosowania Triphali wymienia się:
- zespół jelita drażliwego;
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
- uchyłkowatość jelita grubego;
- wzdęcia i gazy;
- podwyższonych poziom cholesterolu;
- zwalczanie nadwagi;
- leczenie tłuszczaków;
- infekcje wirusowe i bakteryjne;
Triphala - skutki uboczne
Chociaż Triphala ogólnie uważana jest za bezpieczny preparat, tak jak każdy środek o działaniu leczniczym, u niektórych osób może powodować działania niepożądane. Ze względu na swoje naturalne działanie przeczyszczające, przyjmowanie jej w zbyt dużych dawkach może powodować biegunkę oraz ogólny dyskomfort w jamie brzusznej.
Triphala nie jest zalecana dla kobiet w ciąży i karmiących piersią. Nie należy także podawać jej dzieciom. Preparat może wchodzić w interakcje lub zmniejszać skuteczność niektórych leków, w tym leków rozrzedzających krew, takich jak warfaryna.
Agrest indyjski - jeden z głównych składników Triphali, może potencjalnie zwiększać ryzyko krwawienia i tendencję do występowania siniaków u niektórych osób. Zaleca się ostrożność w przypadku osób ze stwierdzonymi zaburzeniami krzepnięcia. Chcąc zastosować Triphalę lub jakikolwiek inny suplement diety, warto skonsultować się z lekarzem.
Ile kosztują suplementy diety z Triphalą?
Triphala dostępna jest na rynku pod różnymi postaciami. Do najpopularniejszych zaliczają się kapsułki oraz proszek, choć wiele osób decyduje się także na płyn. Jakie są zatem ich ceny? Koszty suplementów diety z Triphalą mogą być bardzo zróżnicowane. Zazwyczaj jest to przedział od 70-120 zł i zależne są od rodzaju preparatu, a konkretnie jego formy (np. tabletki lub płyn), wielkości opakowania oraz producenta. Decydując się na zakup Triphali, zdecydowanie warto stawiać na wysokiej jakości suplementy, jak np. Triphala UNS.
Bibliografia:
- Peterson CT, Denniston K, Chopra D. Therapeutic Uses of Triphala in Ayurvedic Medicine. J Altern Complement Med. 2017;23(8): 607–614.
- Sharma P i wsp. A review on ethnobotany, phytochemistry and pharmacology on Terminalia belerica (Bibhitaki). Journal of Drug Delivery & Therapeutics. 2021; 11(1-s):173-181.
- Bag A i wsp. The development of Terminalia chebula Retz. (Combretaceae) in clinical research. Asian Pac J Trop Biomed. 2013 Mar; 3(3): 244–252.
- Chaikul P i wsp. Phyllanthus emblica L. (amla) branch: A safe and effective ingredient against skin aging. J Tradit Complement Med. 2021 Sep; 11(5): 390–399.