Moringa (łac. Moringa oleifera) to roślina, która od tysięcy lat doceniana jest za swoje właściwości prozdrowotne. Zawiera wiele związków aktywnych, w tym duże ilości naturalnych antyoksydantów. Z artykułu dowiesz się, jakie są właściwości moringa i kiedy warto ją suplementować?
Liście moringa – właściwości
Moringa oleifera to rodzaj szybko rosnącej tropikalnej rośliny liściastej z rodziny Moringaceae. Liście moringa stanowią bogate źródło składników mineralnych, takich jak wapń, potas, cynk, magnez, żelazo, selen, fosfor i miedź. Zawierają także duże ilości białka (ok. 30 g białka na 100 g suchej masy liści) oraz witaminy, w szczególności A, C oraz E.
W wielu zakątkach świata sproszkowane liście moringi wykorzystywane są jako odżywczy dodatek do potraw, a nawet pasz dla zwierząt. Cenny jest ponadto olej z drzewa moringa, który ma zastosowanie zarówno spożywcze jak i kosmetyczne.
Uznaje się, że zioło moringa w postaci suplementów diety (np. tabletki moringa lub proszek moringa):
- sprzyja regulacji poziomu cukru we krwi;
- pozytywnie wpływa na poziom cholesterolu oraz trójglicerydów;
- wywiera działanie ochronne na komórki i opóźnia procesy starzenia, co ma związek z silnym działanie przeciwutleniającym i aktywnością przeciwzapalną;
- działa antybakteryjnie;
- wspiera odporność.
Moringa – zastosowanie
W starożytnej medycynie moringa była używana jako środek leczniczy przez Rzymian, Greków i Egipcjan. Tradycyjnie stosuje się ją od dawna także w Ajurvedzie. Choć w celach leczniczych najczęściej wykorzystywanym elementem rośliny jest liść moringa, pozostałe jej części (w tym kora oraz nasiona) są również bardzo cenne.
W Indiach, skąd pochodzi roślina, liście moringi zaleca się jako środek o działaniu: obniżającym ciśnienie krwi, przeciwcukrzycowym, moczopędnym oraz przeciwbiegunkowym. Poza tym wyciągi pozyskiwane z liści moringa stosowane są także zewnętrznie, w leczeniu dolegliwości skórnych. To jednak nie wszystko, bowiem korzenie Moringa oleifera są używane w Indiach do leczenia obrzęków, ran i owrzodzeń, a ponadto w łagodzeniu czkawki, astmy, reumatyzmu, dny moczanowej, kamieni nerkowych oraz schorzeń wątroby. Korę korzeni i łodyg stosowano niegdyś także w leczeniu szkorbutu, dolegliwości trawiennych oraz jako remedium na ukąszenie węża.
Na Filipinach kobiety karmiące piersią spożywają moringę w formie gotowanej, jako jeden ze składników zupy wspomagającej laktację.
Dostępne na rynku suplementy diety wykorzystujące właściwości moringa zalecane są wspomagająco:
- przy problemach związanych z gospodarką węglowodanową (np. insulinooporność, cukrzyca typu 2);
- przy zaburzeniach profilu lipidowego (m.in. podwyższony poziom cholesterolu oraz trójglicerydów);
- przy stanach ogólnego osłabienia fizycznego, jako środek o działaniu witaminizującym i odżywczym;
- profilaktycznie jako środek chroniący przed rozwojem stanów zapalnych, chorób nowotworowych oraz opóźniający procesy starzenia (działanie antyoksydacyjne).
Olej z drzewa moringa może być stosowany wspomagająco przy chorobach układu sercowo-naczyniowego, dolegliwościach pęcherza oraz prostaty. W kosmetyce stanowi cenny produkt o działaniu odżywczym, nawilżającym i wygładzającym skórę. Aplikuje się go także na włosy, w celu poprawy ich kondycji.
Liście moringa na odchudzanie
Często można spotkać się ze stwierdzeniem, że herbata z liści moringa sprzyja odchudzaniu. Czy to prawda? Otóż badania przeprowadzone na zwierzętach wskazują, że stosowanie tego surowca rzeczywiście może ograniczać odkładanie się tkanki tłuszczowej. Brak jednak prób klinicznych w tym zakresie. Do tej pory badania na ludziach przeprowadzono jedynie z wykorzystaniem preparatów złożonych, w których ekstrakty z liści moringa stanowiły jeden ze składników.
Dla przykładu, w badaniu z udziałem 41 otyłych osób stosujących identyczną dietę i ćwiczenia, badani przyjmujący 900 mg suplementu zawierającego moringę, kurkumę i curry stracili średnio 4,8 kg w ciągu 8 tygodni. W tym samym czasie badani z grupy kontrolnej, u której stosowano wyłącznie ćwiczenia i dietę, zgubili zaledwie 1,8 kg.
W podobnym, ale większym badaniu, naukowcy przydzielili losowo 130 osób z nadwagą do grupy otrzymującej ten sam suplement, co w powyższym doświadczeniu lub do grupy placebo. Osoby otrzymujące suplement moringa straciły 5,4 kg w ciągu 16 tygodni, w porównaniu do zaledwie 0,9 kg w grupie placebo. W grupie badanej znacznemu obniżeniu uległ także poziom „złego cholesterolu” (LDL), a wzrósł poziom cholesterolu dobrego (HDL). Nie wiadomo jednak czy odnotowane korzyści były wynikiem stosowania moringi, jednego z pozostałych dwóch ziół, czy też ich kombinacji.
Moringa – przeciwwskazania
Proszek moringa, kapsułki lub tabletki są ogólnie dobrze tolerowane, a ich stosowanie wiąże się z niskim ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. Badania nie wykazały żadnych istotnych skutków ubocznych u ludzi, którzy spożywali 50 gramów proszku moringa w pojedynczej dawce lub 8 gramów dziennie przez 28 dni. Sięgając po suplementy moringi, warto jednak zachować ostrożność przy jednoczesnym zażywaniu leków na nadciśnienie lub cukrzycę (najlepiej skonsultować to z lekarzem).
Choć niekiedy można spotkać się z informacjami, że herbatka z moringi polecana jest w celu zwiększenia laktacji, nie ma badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania tego surowca zarówno u kobiet ciężarnych (jej wpływ na zdrowie rozwijającego się dziecka nie jest znany) jak i karmiących piersią. Dlatego też nie zaleca się stosowania moringi w obu tych grupach.
Moringa a tarczyca
Niektóre z doniesień wskazują, że stosowanie moringi na tarczycę może przynosić określone korzyści. Surowiec ten zawiera bowiem większość kluczowych składników odżywczych, o których wiadomo, że wspomagają zdrowe funkcjonowanie tarczycy, jak np.:
- selen – bierze udział w konwersji hormonów tarczycy, niedobór tego pierwiastka wiąże się ze zwiększoną częstością występowania chorób tego narządu (moringa zawiera 10mcg selenu na 100g).
- cynk - odgrywa ważną rolę w produkcji hormonów tarczycy (w 100g moringi występuje ok 600mcg cynku).
Moringa jest również bogata w witaminy, które mają wpływ na prawidłowe funkcjonowanie tarczycy: witaminę A, witaminę E, witaminę C i witaminy z grupy B.
Ponadto słynie z tego, że zapewnia naturalny zastrzyk energii, którego szuka większość osób z problemami z tarczycą. Jedną z bardziej uporczywych dolegliwości i objawów chorób tarczycy jest bowiem przewlekłe zmęczenie. Dlatego też chorzy często posiłkują się rozmaitymi środkami, jak np. multiwitaminy, aby funkcjonować bardziej efektywnie. Tymczasem moringa może stanowić w ich przypadku bardzo dobry wybór. Jej wpływ na zdrowie jest wręcz kompleksowy.
Bibliografia:
- Milla PG, Peñalver R, Nieto G. Health Benefits of Uses and Applications of Moringa oleifera in Bakery Products. Plants (Basel). 2021 Feb 6;10(2):318. doi: 10.3390/plants10020318. PMID: 33562157; PMCID: PMC7915875.
- Sengupta K, Mishra AT, Rao MK, Sarma KV, Krishnaraju AV, Trimurtulu G. Efficacy and tolerability of a novel herbal formulation for weight management in obese subjects: a randomized double blind placebo controlled clinical study. Lipids Health Dis. 2012 Sep 20;11:122. doi: 10.1186/1476-511X-11-122. PMID: 22995673; PMCID: PMC3492046.
- Bhattacharya A, Tiwari P, Sahu PK, Kumar S. A Review of the Phytochemical and Pharmacological Characteristics of Moringa oleifera. J Pharm Bioallied Sci. 2018 Oct-Dec;10(4):181-191. doi: 10.4103/JPBS.JPBS_126_18. PMID: 30568375; PMCID: PMC6266645.
- https://www.nveo.org/index.php/journal/article/view/364/332 (data wejścia: 02.12.2022).