Węgiel aktywny to substancja powszechnie stosowana w zatruciach i związanych z nimi dolegliwościach pokarmowych. Jest tani, skuteczny oraz bezpieczny. Z niniejszego artykułu dowiesz się na co pomaga węgiel aktywny i jakie są właściwości węgla aktywnego.
Węgiel aktywny – co to jest?
Węgiel aktywny to substancja organiczna, która powstaje w wyniku karbonizacji i aktywacji miazgi drzewnej. Proces ten nadaje mu wyjątkową strukturę porowatą, co sprawia, że ma ogromną powierzchnię wchłaniającą.
Dzięki temu węgiel aktywny jest w stanie wiązać i usuwać różnorodne substancje, takie jak toksyny, metale ciężkie czy drobnoustroje. To właśnie te właściwości adsorpcyjne sprawiają, że węgiel aktywny jest tak skuteczny w leczeniu zatruć i dolegliwości przewodu pokarmowego.
Rodzaje węgla aktywnego
Na rynku dostępne są różne formy węgla aktywnego, które można dostosować do indywidualnych potrzeb:
-
Węgiel aktywny w postaci tabletek lub kapsułek: Najczęściej stosowany w leczeniu dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Łatwy do zażycia i precyzyjnie dawkowany.
-
Węgiel aktywny w postaci proszku: Idealny do przygotowywania zawiesin wodnych, które mogą być stosowane w przypadku ostrych zatruć.
-
Węgiel aktywny w postaci granulatu: Wykorzystywany głównie w filtrach do wody i powietrza, gdzie jego właściwości adsorpcyjne pomagają w oczyszczaniu.
Węgiel aktywny na co?
Działanie węgla aktywnego jest wszechstronne i nie ogranicza się jedynie do walki z biegunką. Oczywiście, w większości przypadków wykorzystywany jest w dolegliwościach żołądkowo-jelitowych, ale znajdzie również zastosowanie w walce z wysokim poziomem cholesterolu oraz u osób cierpiących na przewlekłą chorobę nerek.
Zanim rozwiniemy informację o tym jakie jest działanie węgla aktywnego warto wytłumaczyć co to jest węgiel aktywny.
Węgiel aktywny na biegunkę jest często stosowany ze względu na swoje silne właściwości adsorpcyjne, które pozwalają na wiązanie zanieczyszczeń i substancji toksycznych.
Węgiel aktywny - co to jest? Węgiel aktywny możesz spotkać również pod nazwą węgiel leczniczy oraz węgiel aktywowany. Węgiel aktywny jest substancją złożoną z węgla pierwiastkowego o strukturze porowatej, która powoduje, że jest on bardzo dobrym adsorbentem. Dzięki takiej właściwości węgiel aktywny jest w stanie pochłaniać szkodliwe substancje, które w przypadku zdrowia człowieka mogą mu zaszkodzić.
Jak działa węgiel aktywny? Węgiel aktywny działa poprzez pochłanianie toksyn, metali ciężkich, drobnoustrojów z jelit, a następnie usuwany jest z kałem. Dzięki tym właściwościom węgiel aktywny wspiera organizm w walce z biegunkami, zatruciami pokarmowymi, a także pomaga w przypadku wzdęć.
Na co węgiel aktywny jeszcze może pomóc? Zgodnie z dostępnymi informacjami węgiel aktywny może wspierać w walce z chorobami skóry, poprzez regulację sebum (w przypadku trądziku czy łupieżu), pomocny jest również wśród pacjentów z przewlekłą chorobą nerek oraz u osób z podwyższonym stężeniem cholesterolu.
Węgiel aktywny właściwości
Wszystkie funkcje jakie spełnia węgiel aktywny w organizmie człowieka związane są z jego właściwościami adsorbującymi. W tej części postaramy się wytłumaczyć jaki jest mechanizm poszczególnych działań wynikający z właściwości węgla aktywnego.
Węglem aktywowanym można również skutecznie usuwać toksyny i przebarwienia, co czyni go przydatnym w leczeniu różnych stanów zdrowotnych.
Węgiel aktywny - właściwości:
-
przeciwbakteryjne - wchodzi w skład opatrunków, w których odpowiada za wchłanianie wysięku z rany oraz zapachu. Działanie przeciwbakteryjne związane jest z pochłanianiem bakterii i zapobieganiem wnikania ich głębiej w ranę, poza tym węgiel aktywny spełnia taką rolę również w przewodzie pokarmowym podczas infekcji bakteryjnych (absorbując bakterie, a następnie wydalając je z kałem).
-
detoksykacyjne - wiąże toksyny, bakterie oraz leki i inne substancje szkodliwe przyczyniając się do “odtrucia organizmu” podczas zatrucia powyższymi składnikami.
-
wybielające zęby - wchodzi w skład past do zębów, które mają za zadanie wybielić uśmiech. Węgiel aktywny zmniejsza przebarwienia powstałe w wyniku nadmiernego picia kawy, herbaty oraz palenia papierosów, a także przyczynia się do poprawy zapachu oddechu.
-
obniżające cholesterol - węgiel aktywny może wiązać cholesterol i kwasy żółciowe obecne w jelitach zmniejszając ich wchłanianie do krwiobiegu.
-
wspierające dla nerek - zmniejsza liczbę produktów przemiany materii, które mogą być obciążające dla chorych nerek, potrzeba jednak więcej badań.
Węgiel aktywny wykorzystywany jest także w kosmetyce, szczególnie do pielęgnacji cery skłonnej do niedoskonałości.
Właściwości węgla aktywnego nie ograniczają się jedynie do pochłaniania substancji wewnątrz bądź zewnątrz organizmu człowieka. Węgiel aktywny wchodzi w skład przeróżnych filtrów, np. do maseczek, wody lub powietrza dzięki czemu może działać oczyszczająco oraz pochłaniać zapachy.
Węgiel aktywny jak stosować
Jak stosować węgiel aktywny? Stosowanie węgla aktywnego musi być przemyślane, ponieważ jego właściwości mogą wpłynąć na przyswajanie innych leków między którymi należy zachować bezpieczny odstęp czasowy. I
naczej wygląda stosowanie węgla aktywnego w poważnych zatruciach, a inaczej w samej biegunce. Czas podania węgla aktywnego musi być dostosowany zatem zarówno do powodu suplementacji, jak i przyjmowania innych substancji, takich jak leki.
Stosowanie węgla aktywowanego w produktach do higieny jamy ustnej, takich jak pasty wybielające, jest popularne, ale należy zachować ostrożność, aby nie uszkodzić szkliwa.
Jak zażywać węgiel aktywny? Węgiel aktywny można przyjmować w postaci tabletek, kapsułek oraz zawiesiny wodnej. Tabletki czy kapsułki z węglem zaleca się na samym początku rozgryźć, aby substancja miała szybszą możliwość reakcji.
A co w przypadku dzieci? Węgiel aktywny dla dzieci nie jest zakazany i uważa się, że jest bezpieczną substancją pomocną w problemach żołądkowo-jelitowych u najmłodszych. W przypadku ciąży węgiel aktywny budzi wiele pytań i wątpliwości, dlatego zawsze należy skonsultować się z lekarzem przed jego zastosowaniem.
Podczas suplementacji węglem aktywnym bądź ostrożny i skonsultuj się z lekarzem, ponieważ węgiel aktywny może wchłaniać leki, witaminy, minerały, w tym także suplementy na odchudzanie. Dopasuj odstęp czasowy między dawkowaniem węgla oraz leków razem ze specjalistą.
Węgiel aktywny dawkowanie
Jak już wiesz, dawkowanie węgla aktywnego to bardziej złożony proces niż mogłoby się wydawać. Jest mnóstwo zależności o których należy pamiętać podczas suplementacji węglem aktywnym. Węgiel aktywny osłania błonę śluzową przewodu pokarmowego, co jest istotne w kontekście jego roli w neutralizacji związków chemicznych.
Dawkowanie węgla aktywnego zależne jest od wieku pacjenta, stanu klinicznego ogólnego, powodu dla którego rozpoczyna się terapię węglem leczniczym oraz od ciężkości przebiegu możliwego zatrucia. Dawkowanie u dorosłych rozpoczyna się od 800 mg przy lżejszych zatruciach do 6g na dobę przy poważniejszych dolegliwościach czy intensywnych zatruciach pokarmowych.
Zastosowanie węgiel aktywny w medycynie i ochronie środowiska jest szerokie, dzięki jego właściwościom adsorpcyjnym.
Dawkowanie węgla aktywnego u dzieci zależne jest od wieku oraz ciężkości przebiegu choroby. Niemowlęta mogą przyjąć nie więcej jak 1 g węgla aktywnego na kilogram masy ciała na dobę. Dzieciom w wieku od 1 roku życia (r.ż.) do 12 r.ż. zaleca się dawkowanie maksymalnie 2 g - 4 g na dobę (w przypadku ostrych zatruć).
Dzieci po 12 r.ż. mogą przyjąć węgiel aktywny w ilości od 800 mg do 6g na dobę w zależności od intensywności zatrucia. Każda kuracja powinna być uzgodniona z lekarzem.
Stosowanie węgla aktywnego w ciąży uważane jest za bezpieczne ze względu na to, że nie wchłania się on w przewodzie pokarmowym. W przypadku ciąży należy zawsze skonsultować przyjmowanie każdego leku lub suplementu z lekarzem oraz lekarzem prowadzącym ciążę.
Węgiel aktywny skutki uboczne
Skutki uboczne węglem aktywnym mogą pojawić się w sytuacji zbyt długiego stosowania leku bądź suplementu z węglem aktywnym i mogą dawać następujące objawy:
-
przy zbyt długim stosowaniu - zaparcia, biegunki, wymioty,
-
niezależnie od czasu stosowania - czarne masy kałowe, osłabienie działania innych leków.
Jakie są przeciwwskazania do stosowania węgla aktywnego? Praktycznie nie ma takich, poza stosowaniem innych leków ze względu na osłabienie ich działania. Nie jest to jednak wykluczające przeciwwskazanie, ponieważ odpowiedni odstęp czasu pomiędzy przyjęciem leków, a preparatem z węglem aktywnym wykluczy problem.
Czy węgiel aktywny może zaszkodzić
Jeżeli zastanawiasz się jeszcze czy węgiel aktywny może zaszkodzić to od razu uspokajam - jeżeli jest prawidłowo stosowany to nie! Najważniejsze jest pilnowanie odpowiedniej dawki adekwatnej do dolegliwości oraz zachowanie odstępu czasowego między lekami, a węglem.
Węgiel aktywny jest bezpiecznym preparatem, antidotum na wiele zatruć. Bardzo ważne jest, aby dbać o zdrowie każdego dnia oraz jego odporność, aby nie dopuścić do zakażeń drobnoustrojami (poprzez odpowiednią dietę, aktywność fizyczną, unikanie stresu oraz stosowanie suplementów na odporność czy multiwitaminy).
Węgiel aktywny w kosmetyce
Węgiel aktywowany zdobywa coraz większą popularność w kosmetyce, głównie dzięki swoim wyjątkowym właściwościom wchłaniania toksyn oraz działaniu przeciwzapalnemu, rozjaśniającemu i przeciwbakteryjnemu.
Jest szczególnie polecany do pielęgnacji cery tłustej, mieszanej oraz ze skłonnością do trądziku i rozszerzonych porów. Węgiel aktywowany pomaga usuwać nadmiar sebum, zanieczyszczenia oraz martwe komórki skóry, co przyczynia się do poprawy jej wyglądu i kondycji.
Znajdziemy go w wielu produktach kosmetycznych, takich jak:
-
Żele myjące do twarzy: Pomagają dokładnie oczyścić skórę, usuwając zanieczyszczenia i nadmiar sebum.
-
Maseczki: Działają detoksykująco, odblokowując pory i redukując wypryski.
-
Peelingi: Delikatnie złuszczają martwe komórki skóry, poprawiając jej teksturę i koloryt.
-
Kremy pielęgnacyjne: Nawilżają i odżywiają skórę, jednocześnie regulując wydzielanie sebum.
Dzięki tym właściwościom, węgiel aktywowany jest niezastąpionym składnikiem w codziennej pielęgnacji skóry, pomagając utrzymać ją w zdrowiu i dobrej kondycji.
Podsumowanie
Węgiel aktywny, znany także jako węgiel leczniczy, to substancja o wyjątkowych właściwościach adsorpcyjnych, co czyni go skutecznym środkiem w leczeniu zatruć pokarmowych oraz usuwaniu toksyn, metali ciężkich i substancji chemicznych z organizmu.
Dzięki swojej porowatej strukturze, węgiel aktywowany wiąże różne substancje, w tym toksyny bakteryjne, gazy jelitowe oraz leki, takie jak pochodne fenotiazyny czy trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, co czyni go niezastąpionym w przypadku zatruć lekami i substancjami chemicznymi.
Węgiel leczniczy wspomaga również detoksykację organizmu, a jego właściwości są wykorzystywane w suplementach diety, preparatach do oczyszczania wody oraz w kosmetykach. Należy jednak pamiętać o ostrożności przy jego stosowaniu, zwłaszcza w kontekście interakcji z lekami, takimi jak tabletki antykoncepcyjne, inhibitory MAO, czy leki przeciwdepresyjne.
Dawkowanie węgla aktywnego zależy od przypadku, ale zalecana dawka jednorazowa przy zatruciach pokarmowych nie powinna być przekroczona. Stosowanie węgla aktywnego może również powodować czarne zabarwienie stolca, co jest normalną reakcją.
Przy długotrwałym stosowaniu węgla aktywnego, należy monitorować zdrowie, aby uniknąć niepożądanych skutków, takich jak zaburzenia wchłaniania niektórych składników odżywczych.
Bibliografia:
-
Łukasik-Głębocka M., Naskręt M., Górny J., Podstawowe zasady dekontaminacji przewodu pokarmowego w ostrych zatruciach, Postępy Nauk Medycznych, 2010
-
Ziółkowska H., Ostre zatrucia u dzieci, Nowa Pediatria, 2009
