Magnez jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu, szczególnie dla kobiety w ciąży. Bierze udział w blisko kilkuset procesach biochemicznych zachodzących w ludzkim ustroju. Pełni ważne funkcje m.in. w metabolizmie energetycznym, syntezie kwasów tłuszczowych i białek oraz w przewodnictwie nerwowo-mięśniowym.
Zapotrzebowanie na magnez uzależnione jest od wieku oraz płci, ale także stanu organizmu i wzrasta m.in. w przypadku kobiet ciężarnych. Z poniższego artykułu dowiesz się, czy i jak suplementować magnez w ciąży.
Rola magnezu w organizmie ciężarnej
Magnez odgrywa kluczową rolę w organizmie ciężarnej, wspierając rozwój płodu i utrzymanie zdrowia matki. Jest niezbędny dla prawidłowej pracy serca, funkcjonowania układu kostnego, ruchu i ośrodkowego układu nerwowego.
Magnez wpływa również na syntezę białek, regulację poziomu glukozy we krwi i ciśnienia krwi. W czasie ciąży zapotrzebowanie na magnez wzrasta, dlatego ważne jest, aby kobieta w ciąży dostarczała organizmowi wystarczającą ilość tego pierwiastka. Dzięki temu można uniknąć wielu problemów zdrowotnych, zarówno u matki, jak i u dziecka.
Jaki magnez w ciąży?
Każda kobieta, która spodziewa się dziecka, powinna przywiązywać szczególną uwagę do codziennego jadłospisu. Dieta w ciąży musi być odpowiednio zbilansowana i odżywcza. W tym szczególnym czasie zapotrzebowanie na większość składników mineralnych wzrasta, co oczywiście ma związek z rozwijającym się płodem.
Ponieważ nawet najlepiej skomponowana dieta często okazuje się niedoborowa, zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, kobiety ciężarne powinny zadbać o odpowiednią suplementację. W przypadku niedoboru, należy suplementować magnez zgodnie z zaleceniami lekarza.
Niezbędne witaminy w ciąży to: witamina D oraz kwas foliowy zaliczany do grupy witamin B. Jeśli zaś chodzi o minerały, konieczna jest suplementacja jodu. Po pozostałe, takie np. jak magnez czy żelazo, należy sięgać przede wszystkim w przypadku ich niedoboru. Preparaty magnezowe bardzo często rekomendowane są przez ginekologów, gdy pacjentki uskarżają się na bolesne skurcze łydek lub gdy obserwowane są tzw. skurcze Braxtona-Hicksa (tzw. skurcze przepowiadające, pojawiające się zwykle po 20. tygodniu ciąży).
Wiele przyszłych mam poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy można brać magnez w ciąży i jaki magnez w ciążybędzie najodpowiedniejszy. Wybór na rynku farmaceutycznym jest naprawdę duży, warto więc wziąć pod uwagę jakość i przede wszystkim rodzaj preparatu.
Badania wskazują, że najlepiej przyswajalne postaci magnezu to związki organiczne, w szczególności mleczan lub cytrynian magnezu i zdecydowanie właśnie po nie najlepiej sięgać. W przypadku soli nieorganicznych najwyższą biodostępnością charakteryzuje się chlorek magnezu.
Suplementacja magnezu dla ciężarnej
Odpowiedzmy zatem na pytanie, po co magnez w ciąży? Otóż jak podają dane literaturowe, ok. 8 mg magnezu na dobę wykorzystywanych jest przez rozwijający się płód. Magnez odgrywa kluczową rolę w organizmie kobiet w ciąży, wspierając rozwój płodu i utrzymanie zdrowia matki.
Co istotne, prawidłowy poziom tego pierwiastka zmniejsza u ciężarnej ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego oraz stanu przedrzucawkowego. Wykazano ponadto, że suplementacja magnezem w ciąży znacząco wpływa na ochronę ośrodkowego układu nerwowego dziecka.
Utrzymanie odpowiedniego poziomu magnezu jest kluczowe dla zdrowia matki i dziecka.
Niedobór magnezu w ciąży
Jeśli zapotrzebowanie na magnez w ciąży nie jest odpowiednio pokrywane, przyszła mama może obserwować u siebie określone symptomy. Należy jednak pamiętać, że niektóre typowe objawy ciąży, jak np. zmęczenie, senność czy drażliwość nie muszą od razu oznaczać niedoboru tego pierwiastka. Objawy niedoboru magnezu mogą obejmować skurcze mięśni, drżenie mięśni, problemy ze snem i zaburzenia pracy serca.
Suplementowanie magnezu w ciąży warto rozważyć, jeśli u ciężarnej obserwowane są:
W przypadkach przewlekłego niedoboru magnezu może dochodzić do poważniejszych objawów jak np. depresja lub zwiększone ryzyko krwawienia z dróg rodnych. Skutkiem może być także przedwczesny poród oraz niska waga urodzeniowe dziecka. Dlatego też w przypadku stwierdzonego niedoboru warto, a nawet trzeba, zażywać dobry magnez w ciąży, który uzupełni codzienne zapotrzebowanie matki i rozwijającego się potomstwa.
Naturalne źródła magnezu w pożywieniu
Naturalne źródła magnezu to produkty bogate w ten pierwiastek, takie jak orzechy, nasiona, warzywa, owoce i rośliny strączkowe. Spożywanie tych produktów może pomóc w utrzymaniu odpowiedniego poziomu magnezu w organizmie.
Na przykład, migdały, szpinak, awokado, banany i fasola są doskonałymi źródłami magnezu. Ponadto, magnez można również znaleźć w wodzie mineralnej i niektórych suplementach diety. Włączenie tych produktów do codziennej diety jest prostym sposobem na zapewnienie sobie i rozwijającemu się dziecku niezbędnych składników odżywczych.
Ile magnezu w ciąży - jak stosować magnez?
Jaka dawka magnezu w ciąży jest zatem wskazana i bezpieczna? Zgodnie z wytycznymi „Norm żywienia dla populacji Polski” opracowanymi w 2020 roku, rekomendowana dzienna dawka magnezu w ciąży wynosi 360 mg/dzień. Należy jednak pamiętać, że wiele w tej kwestii zależy od diety. Dawkowanie magnezu w ciąży najlepiej uzgodnić z lekarzem ginekologiem, który może zlecić badanie krwi w celu monitorowania poziomu magnezu.
Jeśli jednak decydujemy się przyjmować preparat magnezowy na własną rękę, należy ściśle przestrzegać wytycznych producenta. Do tej pory nie stwierdzono, aby magnez w ciąży zażywany w rekomendowanych dawkach, oddziaływał niekorzystnie na płód.
Magnez w ciąży na skurcze mięśni
Przyjmowanie magnezu w ciąży to jeden z prostszych i skuteczniejszych sposobów na przyniesienie ciężarnej ukojenia w dokuczliwych skurczach łydek, które mogą występować na różnych etapach rozwoju dziecka w brzuchu matki. Objaw ten bywa szczególnie uciążliwy w nocy.
Warto także podkreślić, że suplementację magnezu w ciąży na skurcze macicy okazuje się wręcz konieczna, zwłaszcza w II i III trymestrze. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli przyjmowany preparat nie przynosi oczekiwanych efektów, konieczna jest konsultacja z lekarzem ginekologiem.
Standardowo zalecana dawka magnezu może w niektórych przypadkach okazać się niewystarczająca. Nie należy jednak zwiększać jej na własną rękę. Wszelkie dolegliwości, jakich doświadcza ciężarna i które budzą jakikolwiek niepokój, wymagają konsultacji ze specjalistą. Bez względu na to, czy mowa o przeziębieniu w ciąży, czy też o nawracających skurczach.
Ryzyko przedawkowania magnezu
Przedawkowanie magnezu jest rzadkie, ale może powodować nieprzyjemne objawy, takie jak biegunka, osłabienie mięśni i zaburzenia pracy serca. Dlatego ważne jest, aby kobieta w ciąży stosowała się do zaleceń lekarza i nie przekraczała zalecanych dawek magnezu.
Nadmierne spożycie magnezu może prowadzić do hipermagnezemii, która może być niebezpieczna zarówno dla matki, jak i dla płodu. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiejkolwiek suplementacji, aby uniknąć potencjalnych skutków ubocznych.
Kiedy odstawić magnez w ciąży?
Magnez powinien być odstawiony po 35. tygodniu ciąży, aby macica mogła “poćwiczyć” przed porodem. Jednak w niektórych przypadkach lekarz może zalecić kontynuowanie suplementacji magnezu do końca ciąży.
Ważne jest, aby kobieta w ciąży konsultowała się z lekarzem przed odstawieniem magnezu. Każda ciąża jest inna, dlatego indywidualne podejście i regularne konsultacje z ginekologiem są kluczowe dla zdrowia matki i dziecka. Lekarz pomoże ocenić, czy dalsza suplementacja jest konieczna, czy też można bezpiecznie ją zakończyć.
Podsumowanie
Badania wykazały, że odpowiednie spożycie magnezu jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na zdrowie kobiety w okresie ciąży. Wystarczająca ilość magnezu pomaga w prawidłowym rozwoju układu nerwowego dziecka, wzmacnia odporność oraz wpływa korzystnie na rozwój mięśni macicy i kostnego dziecka.
Magnez bierze udział w procesach zachodzących w organizmie, takich jak metabolizm energetyczny i synteza białek, a jego niedobór może prowadzić do bolesnych skurczów mięśni, zaburzeń snu, zaburzeń koncentracji oraz przewlekłego zmęczenia. Dlatego tak ważne jest, aby kobiety ciężarne spożywały produkty pełnoziarniste, zielone warzywa liściaste oraz pestki dyni, które stanowią naturalne źródło tego pierwiastka.
Warto również zwrócić uwagę na suplementację magnezem, na przykład w postaci tlenku magnezu, dostosowując dawkę do zapotrzebowania organizmu, które zależy m.in. od kilogram masy ciała. Zbilansowana dieta, uwzględniająca najważniejsze pierwiastki, znacząco obniża ryzyko wystąpienia skutków niedoboru magnezu i przyczynia się do prawidłowego rozwoju dziecka w okresie ciąży.
Literatura:
-
Rekomendacje PTG w zakresie stosowania witamin i mikroelementów u kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących. Ginekol Pol. 5/2014, 85, 395-399.
-
Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie stosowania preparatu Chela-Mag B6® Mama w położnictwie i ginekologii. Ginekol Pol. 2011, 82, 792-794.
-
Szymczyk H. Magnez – pierwiastek niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Farmacja współczesna 2016; 9: 217-223.
-
Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie https://www.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2020/12/Normy_zywienia_2020web-1.pdf (data wejścia: 10.09.2022).
