Witamina K2 MK7 - zastosowanie i działanie w codziennej diecie. Jak i w jakiej formie dawkować K2 MK7?

Odkrycie witaminy K przez Henrika Dama w 1935 roku zostało uhonorowane Nagrodą Nobla. Od tamtej pory trwają intensywne badania nad witamina K. Dzięki nim wiadomo, że witamina ta działa w zakresie wpływu na krzepliwość krwi oraz układ nerwowy i kostny. Z artykułu dowiesz się na co pomaga i jak działa witamina K2MK7.

Czym jest Witamina K2 MK7?

Naturalna witamina K to grupa trzech rodzajów związków rozpuszczalnych w tłuszczach. Składa się na nią:

• witamina K1 (filochinon) pochodzenia roślinnego,
• witamina K2 (menachinon) pochodzenia zwierzęcego, który jest syntetyzowany przez bakterie flory jelitowej,
• witaminę K3 – syntetyczną postać witaminy K.

Witamina K2 MK7 uważana jest za najlepiej przyswajalną formę. Menachiniony są grupą związków, które różnią się liczbą jednostek izoprenoidowych w łańcuchu bocznym. Aby usprawnić proces zapisu poszczególnych związków przyjęto, że podczas zapisywania podaje się symbol K2 z podaną liczbą atomów węgla w łańcuchu bocznym np. K2 (7) lub symbol MK-7. Oznacza to, że witamina K2 MK7 to menachinon z 7 atomami węgla w łańcuchu bocznym. Witamina K2 MK7 jest otrzymywana na drodze naturalnej fermentacji bakteryjnej. Ma długi czas półtrwania, dzięki czemu jej wysoki poziom we krwi utrzymuje się znacznie dłużej. Witamina K magazynowana jest w wątrobie.

Ciekawostka: W 1935 roku Henrik Dam odkrył istnienie witaminy K. Kilka lat później, a dokładniej w 1939 roku przyszli laureaci nagrody Nobla Edward  A. Doisy razem z Paulem Karrerem wyizolowali witaminę K w postaci żółtego oleju. Rok później wspomniany Edward Doisy rozróżnił dwie formy - witaminę K1 i K2. 

Jakie są źródła witaminy K2 MK7?

Witamina K2 występuje powszechnie w różnych produktach spożywczych, jednak jest to głównie forma MK-4. Można znaleźć ją w wątróbce, serach, jajach, a także w mięsie i kiszonkach. W przypadku witaminy K2MK7 sprawa jest bardziej skomplikowana.

Naturalne źródła witaminy K2 MK7 w diecie

Naturalnym źródłem witaminy K2 MK7 jest japońska potrawa natto. Natto to sfermentowane nasiona soi. Do fermentacji wykorzystywane są bakterie Bacillus subtilis. Natto jest bardzo popularnym dodatkiem do posiłków w krajach azjatyckich. Niestety przygotowanie tej potrawy w polskich warunkach jest dość trudne i pracochłonne, dlatego w celu wzbogacenia diety w witaminę K2MK7 warto rozważyć suplementację.

Suplementy diety

Ze względu na utrudnione spożycie witaminy K2MK7 z konwencjonalną żywnością pomocne mogą okazać się dobrej jakości suplementy diety. Najczęściej dostępne są w trzech formach: kapsułkach, tabletkach i kroplach.

Działanie Witaminy K2 MK7

Witamina K2 MK7 ma dość szerokie działanie w naszym organizmie.  Wpływa przede wszystkim na funkcjonowanie układu krwionośnego, kostnego i nerwowego. Poniżej lista 8 rzeczy, na które pomaga witamina K2 MK7:

• Zapobiega osteoporozie, ponieważ kierunkuje działanie wapnia i odpowiada za jego wiązanie zapewniając mineralizację kości.
• Zapobiega zwapnieniu naczyń krwionośnych.
• Uczestniczy w procesach krzepnięcia krwi.
• Zmniejsza ryzyko nadciśnienia zwiększając elastyczność ścian naczyń krwionośnych.
• Poprawia profil lipidowy krwi, przyczyniając się do zwiększenia poziomu dobrego cholesterolu (HDL) i zmniejszając poziom cholesterolu całkowitego.
• Zapobiega  zmianom neurodegeneracyjnym, wspomagając syntezę sfingolipidów, które budują błony komórek nerwowych.
• Zapobiega rozwojowi choroby Alzheimera.
• Wspomaga terapię nowotworu wątroby.

Wpływ witaminy K2 MK7 na zdrowie układu kostnego

Menachiniony mają potwierdzony w badaniach wpływ na zdrowie kości, ich metabolizm i mineralizację. Witamina K2 MK7 jest w tym przypadku szczególnie cenna ze względu na najlepszą biodostępność. Warto jednak zaznaczyć, że inne formy witaminy K również działają korzystnie na układ kostny. Jak  witamina K2 wpływa na zdrowie kości? Istnieją trzy główne mechanizmy korzystnego działania witaminy K2MK7 na kości:

• Witamina K2MK7 wpływa na równowagę wapniową w organizmie przyczyniając się do wzrostu zawartości wapnia w kościach.
• Razem z witaminą D syntetyzuje osteokalcynę - białko odpowiedzialne za mineralizację kości.
• Działa hamująco na osteoklasty - komórki kościogubne.

Witamina K2 może zapobiegać lub wspierać leczenie osteoporozy. 

Znaczenie witaminy K2 MK7 dla zdrowia serca 

Witamina K2MK7 zmniejsza ryzyko nadciśnienia, miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca. Jej ochronne działanie związane jest ze zmniejszeniem zwapnienia naczyń krwionośnych, a także uelastycznienia ich. Dodatkowo, witamina K działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie, co jest istotne w przypadku zdrowia serca. 

Udział witaminy K2 MK7 w procesie krzepnięcia krwi 

Witamina K pełni ważną rolę w procesie krzepnięcia krwi. Związane jest to przede wszystkim z syntezą czynników krzepnięcia (czynnik II, V, VII, IX, X), które jak sama nazwa wskazują odpowiadają za krzepliwość. Witamina K podawana jest noworodkom po porodzie w celach profilaktycznych. Noworodki mają niewykształconą florę jelitową i nie byłyby w stanie syntetyzować w jelitach menachinonów. Podanie witaminy K zapobiega więc skazie krwotocznej, czyli nadmiernej skłonności do krwawienia w wyniku zaburzeń krzepnięcia.

Rola witaminy K2 MK7 w organizmie

Wspomniane działanie witaminy K2 to tylko część roli jaką odgrywa ona w organizmie człowieka. Witamina K bierze udział w reakcjach enzymatycznych, np. biorąc udział 

w potranslacyjnej karboksylacji reszt kwasu glutaminowego białek. Przemiany te dotyczą wspomnianych białek krzepnięcia i innych - regulujących procesy kalcyfikacji tkanek czy przebudowę kości. Witamina K2 działa także na układ nerwowy zapobiegając zmianom neurodegeneracyjnym. 

Korzyści zdrowotne płynące ze stosowania witaminy K2 MK7

Odpowiednie spożycie witaminy K wraz z dietą lub suplementacją może nieść ze sobą korzyści wynikające ze wspomnianych funkcji. Do głównych pięciu korzyści suplementacji witaminą K2 należy:

• profilaktyka osteoporozy - poprawa gęstości kości,
• profilaktyka chorób układu krążenia - zmniejsza ryzyko nadciśnienia i miażdżycy,
• wsparcie leczenia chorób serca - ze względu na zmniejszenie zwapnienia naczyń krwionośnych,
• profilaktyka chorób neurodegeneracyjnych,
• zmniejszenie stanu zapalnego.

Suplementacja witaminą K2 MK7

Rynek suplementów diety oferuje szereg preparatów jednoskładnikowych z witaminą K2 oraz wieloskładnikowych: z dodatkiem innych witamin i składników mineralnych. Witamina K2MK7 dostępna jest najczęściej w trzech formach:

• witamina K2MK7 w kapsułkach,
• w tabletkach,
• w kroplach.

Witamina K2 bardzo często dodawana jest do preparatów z witaminą D3, magnezem i wapniem. Stosowanie bardzo wysokich dawek witaminy D3 może wiązać się ryzykiem hiperkalcemii, która przyczynia się do niebezpiecznego zwapnienia naczyń krwionośnych. Dodatek K2MK7 niweluje takie działanie.

Dawkowanie i zalecenia w przyjmowaniu witaminy K2 MK7

Praktycznie zawsze najlepiej jest  w sposób naturalny dostarczać sobie odpowiednich ilości witamin i minerałów wraz z żywnością. Czasem jednak trudno jest zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę lub jakieś czynniki wpływają na wzrost zapotrzebowania na pewne mikroelementy. Warto wtedy rozważyć suplementację niezbędnych składników, takich jak witamina K2MK7. 

Dawkowanie dla osób zdrowych łatwo wyczytać w ulotkach, ale w przypadku osób z różnymi schorzeniami, konieczne będzie skonsultowanie się z lekarzem.

Witamina K2MK7 – dawkowanie:

• Nie ma ustalonej górnej granicy spożycia witaminy K2.
• Dorosły człowiek zazwyczaj (gdy nie występuje zwiększone zapotrzebowanie) powinien spożywać min. 55-65 µg witaminy K na dobę.
• Suplementy zazwyczaj zawierają dawkę 200 µg w 1 kapsułce, ale wystarczająca wydaje się być już dawka 100 µg na dobę w przypadku braku stanów zwiększonego zapotrzebowania.

Objawy niedoboru witaminy K2 MK7

Niedobory omawianej witaminy nie występują często. Wynika to z powszechności występowania witaminy K w żywności. Potencjalne niedobory pojawiają się jedynie w wyniku zaburzeń wchłaniania, niedożywienia, nieprawidłowej czynności układ pokarmowego. Niedobór może pojawić się również podczas długiej terapii antybiotykowej i po zabiegach operacyjnych. Potencjalne niedobory mogą objawiać się na kilka sposobów, niemniej warto wspomnieć o sześciu z nich:

• Wzmożone krwawienie, np. obfite miesiączki, krwawienie z dziąseł lub nosa,
• Niedokrwistość,
• Przewlekłe zmęczenie,
• Sińce pod oczami,
• Podatność na urazy,
• Zwapnienie naczyń krwionośnych.

Skutki uboczne i interakcje z witaminą K2 MK7

Jakie są ewentualne skutki uboczne stosowania witaminy K2MK7? . Otóż nie są znane żadne przypadki jej toksycznego działania, gdyż suplementuje się naturalną witaminę K. W takiej formie nie da się jej przedawkować. Jedynym przeciwwskazaniem do zażywania witaminy K2 jest stosowanie leków przeciwzakrzepowych. Naszemu zdrowiu może jednak szkodzić nadmierne zażywanie syntetycznej witaminy K3.

Czy istnieją przeciwwskazania do suplementacji witaminy K2 MK7?

Mimo raczej wysokiego bezpieczeństwa suplementacji naturalną witaminą K2 istnieją pewne przeciwwskazania do jej przyjmowania, jest to między innymi:

• ciąża i karmienie piersią,
• leki przeciwzakrzepowe (antagoniści witaminy K - warfaryna, acenokumarol)
• choroby nerek.

Podsumowanie

Witamina K2 ma duży wpływ na zdrowie człowieka. Bierze ona udział w procesach krzepnięcia krwi, mineralizacji kości, zapobiega zwapnieniu naczyń krwionośnych, poprawia profil lipidowy krwi, pomaga zapobiegać nadciśnieniu czy zmianom neurodegeneracyjnym. Jej odpowiedni poziom w organizmie jest zatem bardzo ważny. Jeśli więc nie jesteśmy w stanie dostarczyć jej w wystarczającej ilości w diecie, warto rozważyć suplementację witaminy K2 MK7.

Bibliografia:

1. https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/normy_zywienia_2020web.pdf
2. Geleijnse J. M. et al., Dietary intake of menaquinone is associated with a reduced risk of coronary heart disease: the Rotterdam study, “Journal of Nutrition”, 2004
3. Gronowska-Senger A., Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, [w:] Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu, Gawęcki, L. Hryniewiecki (red.), Warszawa 2007
4. Karmańska A. Karwowski B., Rola witaminy K w metabolizmie kości, BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLVIII, 2015, 1, str. 106 – 115
5. Kucharz E., i in., Rola witaminy K2 w metabolizmie kości i innych procesach patofizjologicznych — znaczenie profilaktyczne i terapeutyczne, Varia Medica 2018
6. tom 2, nr 4, strony 345–358