Nadpotliwość dłoni i stóp jest stanem, w którym nadmierna produkcja potu dotyka tych obszarów ciała. Objawia się nadmiernym poceniem się dłoni i stóp, co może utrudniać wykonywanie wielu czynności oraz wpływa na pewność siebie. Dolegliwość ta może być spowodowana czynnikami, takimi jak infekcje, zaburzenia hormonalne czy nawet nowotwory. Istnieją sposoby zaradcze, np. preparaty antyperspiracyjne, zioła, leki czy zabiegi kosmetyczne i lecznicze, które mogą być pomocne w leczeniu nadpotliwości.
Przyczyny nadpotliwości dłoni i stóp
Nadpotliwość dłoni i stóp dla niektórych osób jest wstydliwym problemem. Jednak należy zdawać sobie sprawę, że u jego przyczyn rzadko leży niewłaściwa higiena. Warto pochylić się nad poszukiwaniem przyczyn hiperhydrozy, które mogą wiązać się z niektórymi zaburzeniami i chorobami, wymagającymi specjalistycznego leczenia.
Wyróżnia się dwa rodzaje nadpotliwości: pierwotną i wtórną. Pierwsza z nich wiąże się z dziedziczeniem. Szczególnie widoczna jest wtedy strefowość – nadpotliwość stóp, pach i dłoni, która uwidacznia się w okresie dojrzewania. W przypadku nadpotliwości wtórnej, powstaje ona w wyniku różnych chorób lub stanów organizmu (ciąża, meno- i andropauza), stosowania leków, nadużywania kofeiny czy alkoholu. Dotyczy ona wtedy całego ciała.
Dziedziczenie
Nadpotliwość może mieć dziedziczne podłoże, a genetyczne predyspozycje do nadmiernego pocenia się mogą być przekazywane z pokolenia na pokolenie. Dziedziczne czynniki wpływają na aktywność gruczołów potowych oraz regulację temperatury ciała, a to zwiększa ryzyko wystąpienia nadpotliwości w danej rodzinie.
Cukrzyca
Cukrzyca jest chorobą, w której pojawiają się stany hiper- i hipoglikemii. W sytuacji hipoglikemii, czyli niskiego stężenia glukozy, może dojść do zimnych potów i obfitego pocenia się. Hipoglikemia jest stanem niebezpiecznym dla zdrowia dlatego niezbędne jest utrzymywanie glikemii na odpowiednim poziomie.
Infekcje o podłożu bakteryjnym lub wirusowym
Infekcje bakteryjne lub wirusowe mogą wpływać na nadpotliwość dłoni i stóp poprzez stymulację reakcji obronnych organizmu, np. gorączkę. Poza tym, same infekcje mogą przyczyniać się do stanów zapalnych skóry, co niekiedy zwiększa wydzielanie potu w tych obszarach ciała.
Zaburzenia hormonalne
Zaburzenia hormonalne, takie jak nadczynność tarczycy, ciąża, menopauza i andropauza, mogą prowadzić do nadpotliwości dłoni i stóp poprzez zmiany w regulacji układu hormonalnego. Przykładowo, nadczynność tarczycy może przyspieszyć metabolizm, co może z kolei zwiększyć aktywność gruczołów potowych.
Otyłość
Otyłość może wpływać na nadpotliwość poprzez obciążenie układu krążenia oraz wzmożoną aktywność gruczołów potowych. Nadmiar tkanki tłuszczowej prowadzi do zwiększonej produkcji potu co ma na celu regulację temperatury ciała, a to może skutkować nadpotliwością. Ponadto, otyłość wiąże się z innymi schorzeniami, takimi jak cukrzyca, która również może przyczyniać się do nadmiernego pocenia się.
Przewlekłe infekcje, np. gruźlica
Infekcje, takie jak gruźlica mogą wiązać się z nadmierną potliwością objawiającą się np. nocnymi potami.
Zaburzenia neurologiczne
Zaburzenia neurologiczne mogą wpływać na nadpotliwość dłoni i stóp poprzez wpływ na regulację układu nerwowego autonomicznego, który odpowiada również za pracę gruczołów potowych.
Choroby immunologiczne
Reakcje autoimmunologiczne niekiedy prowadzą do uszkodzenia gruczołów potowych lub nerwów odpowiedzialnych za ich kontrolę, co skutkuje nadpotliwością. Poza tym, niektóre leki wykorzystywane w leczeniu chorób immunologicznych mają działania uboczne związane ze zwiększonym wydzielaniem potu.
Nowotwory
Nowotwory raczej nie zaliczają się do bezpośrednich przyczyn nadpotliwości dłoni i stóp, ale w niektórych przypadkach nadpotliwość może być objawem towarzyszącym lub wynika z leczenia nowotworów. Przykładowo guzy przysadki mózgowej lub nadnerczy mogą wpływać na wydzielanie hormonów, które regulują pracę gruczołów potowych, a to może skutkować nadpotliwością.
Przyjmowanie niektórych leków
Niektóre leki, np. antybiotyki lub leki psychiatryczne mogą być przyczyną pojawiania się nadpotliwości. Przykładowo leki przeciwdepresyjne, zwłaszcza selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) i trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, mogą powodować nadmierne pocenie się jako efekt uboczny.
Nadmierne spożycie ostrych przypraw czy kofeiny
Ostre przyprawy zawierają substancje, takie jak kapsaicyna, które mogą pobudzać receptory bólowe i termiczne, a to może zwiększać wydzielanie potu w reakcji na działanie tych substancji. Z kolei kofeina działa jako stymulant układu nerwowego, co również zwiększa aktywność gruczołów potowych i prowadzi do nadpotliwości.
Konkludując, przyczyn nadmiernej potliwości jest wiele. Istotne znaczenie ma zatem odkrycie, co leży u jej podłoża w danym przypadku. Można oczywiście działać na same objawy czyli nadpotliwość dłoni, stóp, pach czy całej skóry. Jednak odkrycie jej przyczyn i ich leczenie będzie nie tylko skuteczniejsze, ale i bezpieczniejsze, ponieważ nierzadko są to istotne stany chorobowe.
Objawy nadmiernej potliwości
Nadmierne pocenie się dłoni i stóp wiąże się z charakterystycznymi objawami. Typowe symptomy obejmują przede wszystkim stałe uczucie wilgotności dłoni i stóp, co często może prowadzić do dyskomfortu i niepokoju. Poza tym, nadpotliwość może wiązać się z nieprzyjemnym zapachem potu oraz problemami dermatologicznymi, takimi jak grzybica stóp. Niestety, w niektórych przypadkach nadpotliwość może prowadzić do zmniejszenia pewności siebie i unikania interakcji społecznych.
Naturalne sposoby na zmniejszenie nadpotliwości
Niezależnie od tego czy znana jest już przyczyna hiperhydrozy czy nie, istnieją sposoby na skuteczne skuteczne poradzenie sobie z problemem. Istnieją konkretne produkty, leki i zabiegi na nadpotliwość stóp, dłoni, pach czy całej powierzchni skóry. W przypadku nadpotliwości istotne znaczenie ma profilaktyka, do czterech sposobów zalicza się:
- noszenie obuwia i odzieży z naturalnych tkanin.
- odpowiednia dieta - eliminacja ostrych przypraw i produktów z kofeiną, tj. kawa czy napoje energetyczne,
- unikanie nadmiernego stresu lub umiejętne jego rozładowywanie,
- prawidłowe leczenie w przypadku występowania zaburzeń hormonalnych, cukrzycy, chorób tarczycy czy zaburzeń lękowych.
Jeżeli profilaktyka okazuje się niewystarczająca lub skuteczne zadziałanie na przyczyny wymaga czasu, warto rozważyć wprowadzenie dodatkowych sposobów na radzenie sobie z nadmierną potliwością.
Zioła do stosowania zewnętrznego
szałwia
rumianek
kora dębu
mięta
Zioła do stosowania wewnętrznego
szałwia
melisa
rumianek
Metody leczenia nadpotliwości
Niekiedy naturalne metody są niewystarczające i konieczne jest wsparcie lekarskie. Metodę leczenia należy dopasować indywidualnie biorąc pod uwagę indywidualne przyczyny i potrzeby danego pacjenta.
Środki antyperspiracyjne
Środki antyperspiracyjne, takie jak żele, kremy, roll-ony, płyny, chusteczki i zasypki, umożliwiają kontrolowanie nadmiernego pocenia się. Dzięki różnorodnym formom aplikacji i składnikom aktywnym pomagają w utrzymaniu suchych dłoni i stóp oraz zapobiegają nadpotliwości przez długi czas.
Leki na nadpotliwość
Leki na nadpotliwość, takie jak płyny na skórę, puder, spray do stóp, oferują różnorodne opcje terapeutyczne w walce z nadmiernym poceniem się. Dodatkowo, preparaty doustne mogą być stosowane w celu regulacji aktywności gruczołów potowych, zapewniając skuteczną kontrolę nad potliwością.
Zioła na nadpotliwość
Zioła na nadpotliwość działają głównie dzięki swoim właściwościom antyseptycznym i regulującym wydzielanie potu.
Zabiegi na nadpotliwość
Zabiegi na nadpotliwość, takie jak jonoforeza, botox, czy sympatektomia mogą okazać się skutecznym rozwiązaniem dla osób borykających się z nadmiernym poceniem się dłoni i stóp. Dzięki różnorodności takich procedur, pacjenci można indywidualnie dopasować metodę, która będzie najlepiej odpowiadać potrzebom i preferencjom, zapewniając długotrwałe ulżenie od nadpotliwości.
Laseroterapia
Laserowa terapia wykorzystuje energię laserową do celowego uszkodzenia gruczołów potowych i łojowych w określonym obszarze ciała. Jest to zabieg charakteryzujący się niewielką inwazyjnością oraz niskim ryzykiem działań niepożądanych, a jednocześnie zapewnia trwałe rezultaty.
Botox
Botox, czyli toksyna botulinowa, blokuje działanie gruczołów potowych. Botox jest skuteczną metodą leczenia nadpotliwości w okolicach dłoni i pach. Jednak konieczne jest regularne powtarzanie tego zabiegu, ponieważ jego efekt nie jest długotrwały.
Jonoforeza
Jonoforeza polega na zastosowaniu prądu o niskim natężeniu bezpośrednio na skórze w celu zmniejszenia działania gruczołów potowych. Do uzyskania pożądanych efektów należy wielokrotnie powtarzać zabieg.
Termoliza lub ultradźwięki
Termoliza lub ultradźwięki są technikami, które skupiają się na celowym oddziaływaniu na gruczoły potowe za pomocą mikrofal lub ultradźwięków, co prowadzi do zmniejszenia nadmiernego pocenia się bez uszkadzania otaczających tkanek.
Sympatektomia
Sympatektomia jest procedurą chirurgiczną polegającą na wycięciu struktur nerwowych należących do współczulnego układu nerwowego. Przerwanie wybranych połączeń nerwowych blokuje nadmierne wydzielanie potu w obszarach objętych operacją.
Zapobieganie poceniu się dłoni i stóp
W celu zapobiegania nadmiernemu poceniu się dłoni i stóp, warto stosować kilka praktycznych porad. Przede wszystkim należy dbać o higienę poprzez regularne mycie dłoni i stóp przy pomocy antybakteryjnych mydeł. Pomocne mogą być specjalne preparaty antyperspiracyjne do dłoni i stóp, które zawierają składniki takie jak chlorek glinu, które mogą zablokować gruczoły potowe i zmniejszyć nadmierną produkcję potu. Dodatkowo, warto unikać spożywania kofeiny oraz pikantnej żywności, która może zwiększać wydzielanie potu. Produkty takie jak specjalne wkładki absorbujące pot do butów oraz talk mogą również pomóc w utrzymaniu suchych dłoni i stóp przez cały dzień.
Podsumowanie
Pocenie się mimo, że jest istotną funkcją organizmu ludzkiego, która służy do usuwania metabolitów i regulacji temperatury ciała może wiązać się z dyskomfortem. Nadpotliwość, czyli stan nadmiernego pocenia się może mieć różnorodne przyczyny. Środki antyperspiracyjne, leki i zioła są skuteczną opcją, która może przynieść ulgę w codziennym funkcjonowaniu. W przypadku braku skuteczności tych metod, istnieją również zabiegi kosmetyczne i lecznicze, takie jak laseroterapia, botox, termoliza czy jonoforeza.
Bibliografia:
- ANDRZEJ PRYSTUPA, AGNIESZKA KOWAL, JERZY MOSIEWICZ, WOJCIECH MYŚLIŃSKI, HYPERHYDROZA – OBJAWY, DIAGNOSTYKA I LECZENIE NA PODSTAWIE OPISU PRZYPADKU, MEDYCYNA OGÓLNA, 2007, 13 (XLII), 4
- Anna Gajewska, Małgorzata Krajnik, Szałwia w leczeniu nadmiernej potliwości u pacjentki z zaawansowaną chorobą nowotworową, Salvia Medical Sciences Ltd, 2007