Wszystko co musisz wiedzieć o nadżerce macicy
Nierzadko można od ginekologa usłyszeć diagnozę: nadżerka szyjki macicy. Co to jednak właściwie jest i jakie daje objawy? Dlaczego lekarze niejednokrotnie nadużywają tego określenia? Czy nadżerka w ciąży jest niebezpieczna? I jak można ją leczyć?
Spis treści:
Zobacz też: Upławy w ciąży - czy są niebezpieczne?
Nadżerka szyjki macicy – co to jest?
Co to jest nadżerka szyjki macicy? Jest to po prostu ubytek nabłonka, czyli niewielka ranka o nierównej powierzchni występująca na szyjce macicy. W badaniu ginekologicznym jest ona widoczna jako miejsce zaczerwienione o nierównej powierzchni. Jest to tzw. nadżerka prawdziwa, która wymaga dodatkowych badań, np. cytologii, posiewu czy kolposkopii. Sama w sobie nie jest ona niebezpieczna, ale nieleczona może przekształcić się w zmiany nowotworowe lub już być ich objawem.
Ginekolodzy jednak niejednokrotnie nadużywają terminu nadżerka szyjki macicy i używają go także w stosunku do ektopii. Ta z kolei może być fizjologiczna i nie wymaga wtedy leczenia. Powstaje ona poprzez zastąpienie nabłonka wielowarstwowego płaskiego przez nabłonek gruczołowy, który zazwyczaj występuje w dalszej części macicy. Warto więc podczas wizyty u ginekologa po usłyszeniu terminu: nadżerka, dopytać i wyjaśnić wątpliwości.
Przyczyny powstawania nadżerki i jej objawy
Nadżerka może powstawać zarówno z przyczyn mechanicznych, jak i być wynikiem nieleczonych infekcji intymnych. Często kobiety zastanawia związek: nadżerka a stosunek płciowy. Otóż czasem może on być przyczyną nadżerki, gdy podczas stosunku kobieta dozna urazu mechanicznego, lecz jest to niezbyt częste zjawisko.
Nadżerka szyjki macicy – przyczyny:
- nieleczone lub niewłaściwie leczone infekcje intymne bakteryjne i grzybicze;
- osłabienie szyjki macicy po porodzie, szczególnie, gdy porodów było kilka;
- poronienie;
- urazy mechaniczne doznane np. podczas stosunku czy badania ginekologicznego;
- domaciczna antykoncepcja prowadząca do stanów zapalnych;
- wielość partnerów seksualnych, zwiększająca ryzyko infekcji i urazów;
- nowotwór szyjki macicy;
- brak odpowiedniej higieny;
- predyspozycje genetyczne.
Jeśli zatem występują u kobiety powyższe czynniki ryzyka, warto być pod stałą opieką lekarza ginekologa i regularnie wykonywać badania. Szczególnie istotne są tu wizyty profilaktyczne co pół roku oraz przy każdych niepokojących objawach. Nadżerka objawy jednak zazwyczaj ma niespecyficzne lub wcale nie są one zauważane, stąd też nie można zaniechać „rutynowych” badań.
Nadżerka – objawy, które mogą, ale nie muszą wystąpić:
- obfite upławy,
- pieczenie i swędzenie miejsc intymnych,
- ból okolic intymnych,
- bóle podbrzusza,
- plamienia lub krwawienia, np. po stosunku czy badaniu ginekologicznym.
W przypadku wystąpienia któregokolwiek z powyższych objawów, należy udać się do ginekologa w celu przeprowadzenia badania. Często objawy dyskomfortu w miejscach intymnych wskazują jedynie na delikatną infekcję, którą można łatwo wyleczyć, jednak nie należy tego lekceważyć. Objawy te mogą bowiem wskazywać na pojawienie się nadżerki lub później nieleczone stać się jej przyczyną.
Nadżerka w ciąży
Wszelkie stany chorobowe i nieprawidłowości w ciąży budzą często w kobietach niepokój. Zatem czy nadżerka w ciąży jest niebezpieczna? Należy wiedzieć, że o ile sama nadżerka nie stanowi zagrożenia dla dziecka, to jej przyczyny mogą być niebezpieczne dla przebiegu ciąży. Zawsze należy wykonać badania, by sprawdzić, co doprowadziło do powstania ubytku w tkance szyjki macicy i zastosować odpowiednie leczenie. Zazwyczaj wystarczy zastosowanie farmakoterapii.
Nadżerka a stosunek w ciąży – jeśli nadżerce nie towarzyszą, takie objawy, jak plamienia czy skurcze, a kobieta czuje się dobrze i lekarz nie widzi przeciwwskazań, to można normalnie współżyć. Należy jednak pamiętać, że jeśli przyczyną nadżerki jest infekcja intymna, może zostać ona przeniesiona na partnera. Warto wtedy używać prezerwatyw.
Leczenie nadżerki
W zależności od przyczyn, stopnia zaawansowania, wieku kobiety i wywiadu położniczego, lekarz może zastosować różne metody leczenia.
Nadżerka szyjki macicy – leczenie:
- farmakoterapia – tabletki lub globulki;
- elektrokoagulacja – wypalenie nadżerki za pomocą iskry elektrycznej. Gojenie po takim zabiegu może trwać około 3-5 tygodni i niesie ryzyko blizn. Metoda ta nie jest wskazana dla kobiet planujących jeszcze ciążę.
- koagulacja chemiczna – do zmienionych tkanek przykłada się specjalny preparat, leczący uszkodzony nabłonek. Metoda ta nie zostawia blizn, ale nie zawsze jest skuteczna, a proces gojenia trwa po nim dość długo.
- fotokoagulacja – usuwanie nadżerki przy pomocy fal świetlnych (lasera). Skuteczna tylko przy niewielkich i płytkich zmianach. Gojenie po zabiegu trwa około 2 tygodni.
- kriokoagulacja - zamrażanie ciekłym azotem – kilkuminutowy zabieg polegający na zamrażaniu tkanek szyjki macicy przy pomocy specjalnej elektrody. Gojenie może trwać nawet do 40 dni.
Nadżerka szyjki macicy, jest ubytkiem nabłonka, który sam w sobie nie jest niebezpieczny, nawet u kobiet w ciąży. Groźne jednak mogą być patogeny, które wywołały nadżerkę lub konsekwencje jej nieleczenia. Niejednokrotnie nadżerka nie daje żadnych specyficznych objawów, stąd też istotne znaczenie mają regularne badania u ginekologa. Ważne jest też, by nie lekceważyć infekcji intymnych, a gdy zostanie wykryta nadżerka, zastosować odpowiednie leczenie. Nieleczona bowiem, może przekształcić się w zmianę nowotworową.