UNS5 UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY: UNS5 KOD RABATOWY:
BLOG - ostatnie wpisy

Kortyzol – co to jest i jak go skutecznie obniżyć?

1490 Views

Kortyzol, tak jak każdy hormon ustroju, potrzebny jest do prawidłowego funkcjonowania. Jeśli jednak jego poziom jest podwyższony, organizm może zacząć wysyłać niepokojące sygnały. Co powoduje wysoki poziom kortyzolu i jak sobie radzić z tą przypadłością? 

Kortyzol – co to?

Co to jest kortyzol i gdzie jest produkowany? To hormon glikokortykosteroidowy, który powstaje w nadnerczach. Bierze m.in. udział w kontroli gospodarki wodno-elektrolitowej, przemianach glukozy, tłuszczów i białek, a także w reakcjach odpornościowych organizmu.  Jeśli jego poziom znajduje się w normie, nie ma powodów do niepokoju. Gorzej jeśli wyniki znacznie odbiegają od normy.

Niestety wysoki poziom kortyzolu może powodować liczne objawy, w tym wyczerpanie fizyczne i psychiczne. Do częstych objawów należą: problemy ze snem, zaburzenia nastroju, zaburzenia funkcjonowania tarczycy, a także przyrost masy ciała. 

Czy istnieje zatem zależność kortyzol a tycie? Okazuje się, że tak! Badania potwierdzają, że osobom żyjącym w permanentnym stresie i napięciu może być trudniej gubić nadprogramowe kilogramy, właśnie przez za wysoki kortyzol. W dużej mierze bywa to spowodowane chęcią na regularne podjadanie. Zajadanie stresu obserwowane jest bardzo często w przypadku osób żyjących w przewlekłym napięciu. 

Podwyższony kortyzol może być ponadto efektem przeciążenia fizycznego wskutek zbyt zbyt intensywnych treningów. Choć oczywiście aktywność ruchowa jest zdrowa i każdemu polecana, forsowne ćwiczenia, niedostosowane do możliwości danej osoby korelują z nadmierną produkcją kortyzolu. Dlatego też szczególnie narażone są tutaj osoby uprawiające wyczynowo sport. 

W przypadku gdy istnieje podejrzenie podwyższonego poziomu kortyzolu, najlepiej zgłosić się do lekarza. Leczeniem wszelkich zaburzeń hormonalnych zajmuje się endokrynolog. Może on zlecić badanie kortyzolu, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości wdrożyć właściwe leczenie.

Jak obniżyć kortyzol?

Jak obniżyć kortyzol w organizmie, gdy na podstawie badań wiadomo, że we krwi krąży go zbyt dużo? Otóż istnieje wiele sposobów. Należą do nich m.in. zmiana stylu życia. Niezmiernie ważne jest dbanie o odżywczą, zbilansowaną dietę, regularną aktywność fizyczną oraz odpowiednią dawkę snu (zalecane 7-8 godzin). Niedostatek snu w dużym stopniu wpływa na produkcję i wydzielanie kortyzolu.

Oczywiście wskazane jest także (przynajmniej na tyle, ile to możliwe) unikanie stresujących sytuacji dnia codziennego. Osoby, które mają trudności z kontrolą emocji oraz ich wyciszaniem mogą spróbować ćwiczeń oddechowych lub medytacji. Istnieje wiele sprawdzonych technik, które w naturalny sposób pozwalają obniżyć podwyższony poziom kortyzolu

Leki obniżające kortyzol

Nadmiar kortyzolu we krwi w niektórych przypadkach obniża się przy użyciu odpowiednich środków farmakologicznych. Dotyczy to w szczególności pacjentów z zespołem lub chorobą Cushinga (zespół Cushinga to hiperkortyzolemia pierwotna, a zespół Cushinga to hiperkortyzolemia wtórna). W ich przebiegu wykorzystuje się np. ketokonazol. 

Zioła na obniżenie kortyzolu

Obniżanie poziomu kortyzolu wspomóc mogą także wybrane zioła, jak np. ashwagandha. Surowiec ten jest znanym i cenionym adaptogenem. Zwiększa odporność organizmu na działanie różnego rodzaju stresorów. Wzmacnia zarówno zdrowie psychiczne jak i fizyczne. Poza tym, pomocne będą także inne adaptogeny, jak np. reishi, cytryniec chiński, gotu kola czy różeniec górski. Ich dobroczynne działanie, w tym wyciszenie oraz poprawa jakości snu, obserwowane są często już po kilku tygodniach stosowania. 

Co jeść aby obniżyć kortyzol?

Gdy stwierdzono wysoki poziom kortyzolu, pomocna może okazać się także odpowiednia modyfikacja diety. Zaleca się ograniczenie spożycia: cukrów prostych, tłuszczów typu trans, alkoholu, nadmiernych ilości kofeiny. Warto natomiast wybierać produkty o wysokiej wartości odżywczej, w tym dobrej jakości białko (np. chude mięso), warzywa czy pieczywo pełnoziarniste. Do diety powinno się ponadto włączyć oliwę z oliwek i tłuste ryby, stanowiące bogate źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, czyli kwasów z grupy omega, które wywierają działanie ochronne na układ nerwowy i redukują stany zapalne. 

Suplementy na obniżenie kortyzolu

Jeśli zastanawiasz się jak obniżyć poziom kortyzolu, użyteczne okazać się mogą także wybrane witaminy oraz minerały. Zaleca się przyjmowanie odpowiednich dawek magnezu (najlepiej w postaci cytrynianu lub mleczano). Warto także sprawdzić poziom witaminy B12 oraz kwasu foliowego, a w przypadku ewentualnego niedoboru dobrać właściwą suplementację. 

Aby zapobiec rozwojowi stresu oksydacyjnego oraz stanów zapalnych, do których predysponuje chronicznie podniesiony poziom kortyzolu, można wprowadzić do codziennej suplementacji związki o działaniu antyoksydacyjnym. Jednym z najpopularniejszych, powszechnie dostępnych antyoksydantów, jest witamina C. W badaniu przeprowadzonym na grupie biegaczy wykazano, że poziom kortyzolu był znacznie niższy w przypadku sportowców, którym podawano 1500 mg w porównaniu z grupą kontrolną otrzymująca placebo. Jednocześnie zaobserwowano niższy poziom adrenaliny oraz prozapalnych cytokin. 

 

Bibliografia:

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538239/
  2. https://www.ema.europa.eu/en/documents/overview/ketoconazole-hra-epar-summary-public_pl.pdf
  3. https://link.springer.com/article/10.1007/s00217-016-2772-3
  4. https://www.researchgate.net/publication/276294078_Kortyzol_-_hormon_o_charakterze_antyanabolicznym
  5. https://medlineplus.gov/lab-tests/cortisol-test/
  6. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11590482/
W kategorii: ZDROWIE