Cytryniec chiński znany jest medycynie chińskiej od wieków, a w dzisiejszych czasach cieszy się sporą popularnością. Działanie cytryńca chińskiego wykorzystywane jest w lecznictwie i kosmetyce, np. w chorobach i dolegliwościach przewodu pokarmowego. Cytryniec jest rośliną o właściwościach adaptogennych co czyni go szczególnie wyjątkowym. Z artykułu można dowiedzieć się więcej na temat właściwości cytryńca chińskiego.
Cytryniec chiński odmiany
Co to jest cytryniec chiński? Cytryniec chiński (Schisandra chinensis) jest rośliną należącą do rodziny cytryńcowatych, występujących naturalnie w Azji, przede wszystkim w Rosji, Chinach czy Japonii. Cytryniec znany jest z obecności elastycznej łodygi osiągającej długość nawet 15 metrów. Dzięki długiej i wiotkiej łodydze cytryniec może oplatać pnie drzew. Jego liście i kwiaty mają przyjemny zapach, a barwa kwiatów zmienia się w zależności od pory kwitnienia. Kwiaty cytryńca chińskiego są barwy białej, jasno żółtej i różowej. Z kolei owoce złożone są z jagód koloru czerwonego w kiść. Dzięki charakterystycznemu smaku cytryniec nazywany jest “owocem o pięciu smakach”. W zależności od części owocu można wyczuć inny smak - słodki, gorzki, kwaśny, słony i cierpki. Pradawna medycyna przypisywała każdemu ze smaków inne właściwości lecznicze. Istnieje kilka odmian cytryńca chińskiego, ale w Polsce najbardziej popularnymi odmianami są: cytryniec chiński Sadova No.1, cytryniec Henry’ego, cytryniec czerwonokwiatowy.
Poznaj właściwości ogórecznika: Ogórecznik - właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania.
Cytryniec chiński właściwości
Cytryniec chiński charakteryzuje się cennymi związkami wpływającymi na jego uzdrawiające właściwości. Właściwości lecznicze cytryńca chińskiego pomocne są w wielu dolegliwościach i jednostkach chorobowych. Pozytywny i wspierający wpływ na organizm człowieka możliwy jest dzięki obecności mnóstwa składników odżywczych, np. witaminy C i E, minerałów (żelazo, magnez, wapń, cynk, miedź), fitosteroli, kwasów organicznych, garbników, olejków eterycznych oraz lignanów. Lignany obecne w cytryńcu chińskim to schizandrole, schizandryny i schizanteryny - związki, które mogą np. działać na ośrodkowy układ nerwowy. Szczególny skład cytryńca chińskiego przyczynił się do określenia go mianem adaptogenu - rośliny wspierającej organizm w sytuacjach stresogennych. Jakie jeszcze są właściwości cytryńca chińskiego?
- przeciwzapalne,
- antyoksydacyjne,
- hepatoprotekcyjne,
- przeciwwirusowe,
- przeciwbakteryjne,
- przeciwnowotworowe,
- adaptogenne,
- oczyszczające,
- regenerujące,
- wspomaga funkcjonowanie układu: pokarmowego, krążenia, odpornościowego, nerwowego.
Różnorodne właściwości cytryńca chińskiego wykorzystywane są we wspieraniu organizmu podczas leczenia, a także w sytuacjach przewlekłego stresu i przemęczenia. Na co pomaga cytryniec chiński?
Poznaj również właściwości nagietka: Nagietek - właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania.
Cytryniec chiński zastosowanie
Ze względu na różnorodne właściwości zdrowotne, cytryniec ma szerokie zastosowanie. Polecany jest w przypadku wielu chorób i dolegliwości, a także jako preparat wpływający pozytywnie na jakość zdrowia osób nie cierpiących na choroby przewlekłe. Cytryniec może być stosowany w przypadku chorób:
- Układu nerwowego - w chorobie Alzheimera, Parkinsona, przewlekłym stresie.
- Układu krążenia - zmniejsza ryzyko zawału oraz obniża ciśnienie krwi.
- Nowotworowych - cytryniec chiński może hamować wzrost, a nawet powodować apoptozę komórek nowotworowych, np. nowotworu jelita grubego i wątroby.
- Metabolicznych - cukrzycy typu II, otyłości.
- Wątroby - cytryniec chiński wykazuje silne właściwości hepatoprotekcyjne,
Cytryniec może być pomocny również podczas menopauzy, ponieważ łagodzi jej objawy. Poza tym cytryniec chiński na odchudzanie także jest polecany. Wynika to z jego wpływu na metabolizm lipidów, a także mikroflorę jelit (zobacz suplementy na odchudzanie). Ze względu na cenne właściwości cytryniec polecany jest w przypadku wspomnianych wcześniej chorób serca. Jaka jest zależność między cytryńcem chińskim a miażdżycą? Wysoka zawartość antyoksydantów może działać przeciwmiażdżycowo dlatego też preparaty z cytryńcem polecane są w przypadku tej choroby tętnic. Schisandra chinensis uznawany jest także za afrodyzjak i surowiec poprawiający aktywność seksualną, z tego względu poleca się cytryniec chiński na potencję.
Cytryniec ma zastosowanie również w kosmetyce, np. jako świeży owoc, ekstrakt z owoców lub nasion czy olejek eteryczny. Cytryniec ma działanie nawilżające, tonizujące, rewitalizujące, anti aging, a także może powodować zwężanie naczyń krwionośnych.
Cytryniec chiński przeciwwskazania
Istnieją pewne przeciwwskazania do stosowania preparatów z cytryńcem chińskim. Przede wszystkim dotyczą one kobiet w ciąży, a także osób cierpiących na epilepsję, zaburzenia snu lub rytmu serca, a także z nadciśnieniem tętniczym. Poza tymi przypadkami cytryniec jest rośliną bezpieczną, po której rzadko występują skutki uboczne. Skutki uboczne cytryńca chińskiego to np. wysypka i delikatne problemy żołądkowo-jelitowe.
Cytryniec chiński jak spożywać?
Cytryniec chiński można zakupić w formie różnych preparatów albo najzwyczajniej w świecie zjeść. Dostępne są owoce (głównie suszone) cytryńca chińskiego, które można jeść jako przekąskę lub dodatek do posiłków. Można je spożywać w postaci naturalnej albo zmielić na drobny pył i dodawać do innych potraw. Z kolei przepisy z cytryńcem chińskim skupione są głównie wokół przetworów. Z owoców cytryńca można przygotować soki, konfitury, dżemy czy syropy. Cytryniec można również wykorzystać do przygotowania naparu bądź nalewki.
A jak stosować cytryniec chiński suplement diety? Ekstrakt z cytryńca chińskiego dostępny jest w formie kapsułek, które powinny być spożywane zazwyczaj w postaci 1 kapsułki dziennie. Potencjalną suplementację w celach wspierających w chorobie należy ustalić ze specjalistą.
Gdzie kupić cytryniec chiński? Kapsułki z ekstraktem z cytryńca dostępne są w sklepach internetowych oraz stacjonarnych, które specjalizują się w sprzedaży suplementów diety. Z kolei owoce cytryńca można dostać w sklepach ze zdrową żywnością oraz w sklepach zielarskich, również zarówno internetowych, jak i online. Cena cytryńca chińskiego to ok. 30-40 zł za 100g owoców, a także 30-40 zł za 90 kapsułek.
Zobacz dostępne suplementy na zdrowie.
Bibliografia
- Szopa, A., i in., Cytryniec chiński (Schisandra chinensis)- znaczenie lecznicze i kosmetyczne. Polish Journal of Cosmetology, 2012
- Szopa, A., i in., Cytryniec chiński (Schisandra chinensis (Turcz.) Baill.)- z tradycyjnej medycyny chińskiej do współczesnej fitoterapii. Herbalism, 2018
- Chun, N. J., et al., The protective effects of Schisandra chinensis fruit extract and its lignans against cardiovascular disease: A review of the molecular mechanisms. Fitoterapia, 2018
- Mocan, A., et al., Comparative Studies on Polyphenolic Composition, Antioxidant and Antimicrobial Activities of Schisandra chinensis Leaves and Fruits. Molecules, 2014
- Nowak, A., et al., Potential of Schisandra chinensis (Turcz.) Baill. in Human Health and Nutrition: A Review of Current Knowledge and Therapeutic Perspectives. Nutrients, 2019.
