Nagietek lekarski to jedna z bardziej popularnych roślin wykorzystywanych w ziołolecznictwie. Zastosowanie nagietka sięga XII wieku i po dziś dzień można czerpać wiele korzyści z jego właściwości zdrowotnych. Z artykułu dowiesz się jakie są właściwości lecznicze nagietka, a także jakie są przeciwwskazania i skutki uboczne.
Nagietek właściwości
Na samym początku warto odpowiedzieć na pytanie: co to jest nagietek? Nagietek to powszechnie uprawiana roślina, należąca do rodziny astrowatych. Pochodzi prawdopodobnie z rejonów śródziemnomorskich, ale obecnie uprawia się ją w celach ozdobnych i leczniczych w wielu miejscach na świecie, w tym w Polsce. Nagietek lekarski (Calendula officinalis L.) jest rośliną zielną osiągającą do 50 cm wysokości. Łodyga nagietka jest łamliwa i pokryta włoskami, które powodują że jest lepka. Charakterystyczną cechą nagietka są atrakcyjne żółte, żółto-pomarańczowe kwiaty, dzięki którym kwiat nagietka traktowany jest jako roślina ozdobna występująca w kilku odmianach.
Właściwości nagietka związane są z wysoką zawartością np. flawonoidów, karotenoidów i kalendulozydów (saponozydów triterpenowych). Dzięki atrakcyjnej wartości odżywczej nagietek wykorzystywany jest w celach leczniczych.
Jakie właściwości lecznicze ma nagietek?
- przeciwzapalne,
- antyoksydacyjne,
- przeciwbakteryjne,
- przeciwwirusowe,
- przeciwrzęsistkowe,
- przeciwnowotworowe,
- rozkurczowe (spazmolityczne),
- hipocholesterolemiczne,
- hipoglikemizujące,
- żółciopędne,
- łagodzące i przyspieszające gojenie się ran.
Wiedza jakie właściwości ma nagietek pozwala zrozumieć dlaczego preparaty z nim są tak popularne. To wszystko zasługa szerokiego wachlarzu właściwości zdrowotnych nagietka lekarskiego. Właściwości nagietka są dobrze przebadane i szanowane we współczesnym lecznictwie, a nie tylko w medycynie ludowej.
Poznaj również właściwości cytryńca chińskiego: Cytryniec chiński - właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania.
Nagietek zastosowanie
Zastosowanie nagietka lekarskiego jest szerokie, ale głównie skupione wokół zewnętrznego działania nagietka, np. na trądzik i inne zmiany skórne. Nagietek wchodzi w skład maści, kremów, szamponów, odżywek do włosdów, a także suplementów diety w postaci kapsułek, tabletek, czopków oraz w formie suszu. Na co jest nagietek?
Nagietek polecany jest przede wszystkim przy uszkodzeniach skórnych, np. związanych z kontuzjami, stłuczeniami czy otarciami. Poza tym lecznicze działanie nagietka wykorzystywane jest w przypadku przeróżnych ran, owrzodzeń, wyspek, a także w hemoroidach, oparzeniach, odmrożeniach i nawet w ranach po operacjach. Działanie nagietka na skórę związane jest z właściwościami przeciwbakteryjnymi, regenerującymi, przeciwzapalnymi. Nagietek może być również stosowany zewnętrznie w przypadku stanów zapalnych błon śluzowych, np. oczu.
Nagietek lekarski można stosować wewnętrznie np. w formie suszonych kwiatów lub całego koszyczka, z których przyrządzane są napary, herbaty czy nalewki. Herbata z nagietka może działać rozkurczająco na układ pokarmowy, a także przeciwzapalnie i immunostymulująco (poznaj asortyment suplementów na odporność).
Zastosowanie kwiatu nagietka jest wszechstronne i uznawane za bezpieczne, ale w przypadku dolegliwości zdrowotnych powinno być uzgodnione ze specjalistą. Dawkowanie nagietka zależne jest od formy preparatu i w takim przypadku należy stosować się do zaleceń producenta. Maści i kremy z nagietka bardzo często polecane są do stosowania nawet kilka razy dziennie.
Nagietek w ciąży
Ciąża to wyjątkowy stan, który bardzo często narzuca wiele ograniczeń w przypadku stosowania różnych preparatów zdrowotnych i nie tylko. Nagietek jest na tyle przebadanym i bezpiecznym surowcem zielarskim, że nawet w ciąży uznawany jest za bezpieczny. Warto jednak zaznaczyć, że nagietek w ciąży można stosować tylko zewnętrznie na skórę. W przypadku stosowania wewnętrznego konieczna jest konsultacja lekarska.
Sprawdź dostępne witaminy!
Nagietek przeciwwskazania
Istnieje niewiele przeciwwskazań do stosowania preparatów z nagietkiem. Nagietek nie powinien być stosowany przez osoby uczulone na rośliny z rodziny astrowatych ze względu na ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej. Poza tym nagietek może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, np. na bezsenność. Mimo wysokiego bezpieczeństwa stosowania preparatów z nagietkiem warto porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą na ten temat.
Przeczytaj o właściwościach wierzbownicy drobnokwiatowej: Wierzbownica drobnokwiatowa - właściwości, zastosowanie, efekty.
Bibliografia
- Telesiński A., i in., Analiza fitochemiczna i właściwości przeciwutleniające soku z nagietka lekarskiego, BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLVI, 2013
- Ashwlayan V., et al., Therapeutic Potential of Calendula officinalis, Pharmacy & Pharmacology International Journal, 2018
- Kornhaber R. et al., A systematic review of Calendula officinalis extract for wound healing, Wound Repair and Regeneration, 2019
