Pleśniawki u niemowląt to częsta przypadłość, która może powodować dyskomfort. Choć nie należy do poważnych schorzeń, wskazane jest leczenie i zapobieganie nawrotom. W poniższym poradniku podpowiadamy, w jaki sposób skutecznie zwalczać pleśniawki u dziecka.
Pleśniawki u niemowlaka
Jak wyglądają pleśniawki u niemowlaka i w jaki sposób je rozpoznać? Okazuje się, że dla wielu rodziców to wcale nie takie proste. Bardzo często bowiem są one mylone z aftami, a to dwie zupełnie różne dolegliwości. Pleśniawki u niemowląt pojawiają się na skutek rozrostu drożdżaków Candida albicans. Występują na błonie śluzowej jamy ustnej i mają postać białych nalotów, przypominających kożuch lub ścięte mleko. Zmiany te mają tendencję do zlewania się i mogą obejmować różne obszary jamy ustnej.
Najczęściej obserwowane są pleśniawki na języku u niemowlaka, ale nierzadko występują także na wewnętrznej części policzków, ust, a także na podniebieniu. Warto podkreślić, że symptomów dolegliwości można upatrywać także w zmianie zachowania malucha. Objawy pleśniawek u niemowląt to bardzo często płacz, nerwowość oraz ogólne rozdrażnienie. Podczas ssania dziecko nierzadko odczuwa ból, co ma związek ze stanem zapalnym w obrębie śluzówki.
Jedną z bezpośrednich przyczyn występowania tego rodzaju zmian u tak maleńkich dzieci mogą być zakażenia okołoporodowe szczepami Candida, które często kolonizują pochwę kobiet ciężarnych. Poza tym niezwykle istotną rolę odgrywa tutaj niewłaściwa higiena. Pleśniawki u dziecka może powodować podawanie mu smoczków lub butelek, które nie są wystarczająco dezynfekowane. Dlatego też w pierwszych tygodniach życia wskazane jest ich wyparzanie.
Inną przyczyną występowania dolegliwości może być też antybiotykoterapia. Jak wiadomo stosowanie antybiotyków jest niezbędne by przywrócić zdrowie w infekcjach bakteryjnych. Z drugiej jednak strony znacząco osłabia odporność i zwiększa ryzyko infekcji grzybiczych. Dlatego też bardzo często pleśniawki na wargach, dziąsłach czy pleśniawki na podniebieniu u niemowlaka obserwowane są w krótkim czasie po zakończeniu leczenia antybiotykiem.
Rozwojowi pleśniawek w naturalny sposób mogą sprzyjać również sezonowe infekcje. Nawet zwykły katar u niemowlaka może spowodować czasowe osłabienie, które będzie przyczyną pojawiania się pleśniawek. Osobną przyczynę stanowi niekiedy wyrzynanie się pierwszych ząbków. Ząbkowanie u dzieci, zwłaszcza jeśli jest bolesne, powoduje, że maluch częściej niż normalnie wsadza rączki do buźki. To, w połączeniu ze spadkiem odporności, staje się przyczyną namnażania drożdżaków Candida.
Pleśniawki u dzieci
Pleśniawki u dziecka mogą pojawiać się także wówczas, gdy jest ono już nieco starsze. Głównym winowajcą bywa wówczas nieodpowiednia higiena jamy ustnej, ale bardzo często także osłabiony układ immunologiczny. Jeśli zastanawiasz się jak wyglądają pleśniawki u dzieci kilkuletnich, odpowiedź brzmi: dokładnie tak samo jak u niemowląt. U „starszaków” częściej jednak spotkać można także afty, które jednak różnią się wyglądem i mają charakter niewielkich czerwonych pęcherzyków i są znacznie bardziej bolesne.
Domowe sposoby na pleśniawki
Domowe sposoby na pleśniawki u niemowlaka czy dziecka są bardzo często praktykowane i w wielu przypadkach okazują się być skuteczne. U niemowląt poprawę mogą przynieść delikatne napary z ziół jak np. rumianek, którymi należy przemywać zmienione chorobowo miejsca. Pomoże to złagodzić stan zapalny oraz ból. W przypadku starszych dzieci leczenie pleśniawek domowymi sposobami może również obejmować płukanie ust ziołowymi naparami. Niezmierne istotne jest ponadto dbanie o regularną, odpowiednią higienę ząbków oraz rączek. W trakcie zakażenia warto także pilnować, aby podawane dziecku posiłki nie były zbyt gorące, twarde lub intensywnie pikantne.
Ponieważ pleśniawka na dziąśle u niemowlaka może pojawić się także wtedy, gdy mama karmiąca piersią nie zadba o właściwą higienę sutków, warto o tym wspomnieć. Wskazane jest, aby po każdym zakończonym karmieniu przemyć pierś przegotowaną wodą, co zminimalizuje ryzyko rozwoju zakażeń jamy ustnej dziecka.
Pleśniawki u dzieci leczenie
Leczenie pleśniawek u niemowlaka nie należy do skomplikowanych. Zdecydowanie najważniejsza jest tutaj odpowiednia profilaktyka oraz prewencja. Tak jak wspomniano wcześniej, należy zadbać o właściwe, regularne mycie butelek oraz smoczków.
Poza tym na rynku farmaceutycznym dostępny jest nie jeden lek na pleśniawki u niemowląt. Najczęściej są to aerozole lub płyny do pędzlowania zmienionych chorobowo miejsc, które bazują m.in. na wyciągach ziołowych, pantenolu oraz oktenidynie i działają przeciwzapalnie. Niekiedy, zwłaszcza w przypadku starszych dzieci powyżej 12. roku życia, lekarz może zaordynować stosowanie leków o miejscowych działaniu przeciwgrzybiczym, jak np., nystatyna.
Odpowiadając na pytanie co na pleśniawki u dziecka, należy także bez wątpienia wspomnieć o probiotykach. Dotyczy to nie tylko sytuacji, gdy podawane są antybiotyki. Dobrej jakości preparaty probiotyczne warto podawać także jeśli obserwuje się tendencje do nawracania pleśniawek. Zaburzona flora bakteryjna sprzyja bowiem kolonizacji organizmu przez Candidę. O odporność malucha możemy również zadbać podając mu witaminy i minerały. W szczególności należy pamiętać o witaminie D.
Dodatkowo istotne jest przestrzeganie właściwej diety, zwłaszcza u dzieci, które przyjmują już stałe pokarmy. Na czas leczenia pleśniawek u starszych pociech najlepiej wyeliminować z jadłospisu cukier i zachęcać je do płukaniu ust po posiłkach (np. wodą przegotowaną). W przypadku nawracających pleśniawek u niemowląt, zaleca się rodzicom wyrobić nawyk przecierania jamy ustnej jałowym gazikiem nasączonym wodą przegotowaną, najlepiej przed snem. Nie bez znaczenia będzie także regularne wyparzanie gryzaków, stanowiących potencjalne źródło zakażenia.
Jeśli dolegliwość przybiera na sile, a dostępne bez recepty leki lub domowe sposoby na pleśniawki u niemowlaka nie pomagają, należy skonsultować się z lekarzem. Na wizytę trzeba się udać także w przypadku innych, spotykanych u niemowląt dolegliwości jak np. intensywne kolki, nadmierne ulewanie czy przepuklina u dziecka.
Bibliografia:
- Kociszewska-Najmna B. I wsp. Pleśniawki i afty jamy ustnej u niemowląt – rozpoznawanie i leczenie. Postępy neonatologii 2018;24(2):107-109.
- Petkowicz B i wsp. Kandydoza jamy ustnej. Gerontologia Polska 2006;14(4):160-164.
