Jak sobie poradzić ze zwichniętą kostką ?
Zwichnięta kostka bywa mylona ze skręceniem, ale to nazwa znacznie poważniejszego stanu. Tym mianem określa się przesunięcie się względem siebie kości danego stawu, takiego jak staw skokowy. Natomiast skręcenie to naderwanie mięśni. Uraz stawu skokowego górnego, a więc połączenia kości skokowej z kością piszczelową, zdarza się częściej niż dolnego - ze strzałkową - ale oba leczy się w taki sam sposób.
Zobacz też: Co to jest hipoglikemia? Objawy hipoglikemii.
Spis treści:
Zwichnięta kostka - przyczyny
Przyczyną jest nienaturalne wykręcenie stawu skokowego, które może się zdarzyć, gdy:
- Nosimy obcasy lub jeszcze mniej stabilne, szpilki,
- Biegamy - nie zawsze zdążymy skontrolować ustawienie stopy,
- Następujemy na nierówności, np. kocie łby,
- Zeskakujemy - im większa wysokość, tym większe prawdopodobieństwo urazu,
- Nogi zapadają się w podłożu, np. piasku na plaży.
Warto zachować szczególną ostrożność w każdej takiej sytuacji. Bo uraz kostki utrudnia poruszanie się przez wiele tygodni.
Jak wygląda zwichnięta kostka?
Rozpoznanie przed leczeniem to podstawa. Objawami są:
- Silny ból,
- Opuchlizna,
- Krwiak w obrębie stawu.
Z tego względu bardzo trudno odróżnić zwichnięcie od skręcenia. Lekarz ocenia to raczej dotykiem niż obserwacją, a do tego z pomocą przychodzą zdjęcia rentgenowskie. Nietrudno się domyślić, jak wygląda zwichnięta kostka na takim zdjęciu - po prostu widać przesunięcie kości.
Uraz kostki - co robić?
Leczenie odbywa się zgodnie z zaleceniami lekarzy, ale zanim się do nich dostaniemy, powinniśmy umieć udzielić sobie pierwszej pomocy.
Tak żeby nic nie uciskało na uraz stawu skokowego.
W aptece można kupić specjalistyczne opaski, ale one przydają się dopiero po nastawieniu kości. Przed wizytą na szpitalnym oddziale ratunkowym, musimy zdać się na instynkt i trzymać nogę w takiej pozycji, w jakiej najmniej boli.
- Położyć się/usiąść z nogą do góry
Jeśli w danej chwili nie możemy jechać do lekarza lub udało nam się ustalić z medykami, że ktoś do nas przyjedzie (czy to karetka pogotowia, zabrać nas do szpitala, czy lekarz z wizytą domową), to na czas oczekiwania powinniśmy wysoko umieścić uraz kostki. Odpływ krwi zmniejsza obrzęk. Stopa ulega odciążeniu.
Czy przyłożymy woreczek czy ręcznik z lodem, czy włożymy stopę do zimnej wody, zwichnięta kostka zmrożona mniej boli.
Leczenie i rehabilitacja po zwichnięciu kostki
Zwichnięta kostka to stan na tyle poważny, że wymaga rehabilitacji. Zaczyna się jednak od nastawienia kości. Może do tego dojść na 3 sposoby:
- Choć rzadko, zdarza się, że kości same wrócą na miejsce,
- Jeśli nie, lekarz nastawia kości w znieczuleniu miejscowym,
- A gdyby doszło do uszkodzeń okolicznych tkanek, jak zerwanie ścięgien, wtedy leczy się to poprzez operacje chirurgiczne.
Po nastawieniu, kostka przez kilka tygodni pozostaje unieruchomiona gipsem lub opaską z apteki, w zależności od powagi urazu. Opaska jest o tyle wygodniejsza, że można ją sobie samodzielnie zdejmować na noc.
Przez cały czas, żeby zmniejszać obrzęk, stosuje się maści z arniki lub domowe sposoby:
- Moczenie w ciepłej wodzie z solą lub mydlinami,
- Stosowanie okładów z rozbitych liści kapusty,
- Masaże - lecz ważne, by wykonywać je pod okiem fizjoterapeuty,
- Wirówki - średnio dostępna metoda i dość kontrowersyjna, bo wymaga starego typu pralki, do której nogę wkłada się od góry, ale wirująca woda łagodzi objawy.
Zwichnięta kostka oznacza przesunięcie się względem siebie kości w stawie skokowym, co wymaga nastawienia, unieruchomienia i rehabilitacji. A w dalszym życiu ostrożności, bo uraz ma tendencję do nawrotów. Łatwo go pomylić ze skręceniem. Dlatego tak ważne jest udanie się na szpitalnym oddział ratunkowy w celu diagnozy.
