Makaron - który wybrać?
Wiele osób zastanawia się: Makaron na diecie – czy to aby dobry pomysł? Czy makaron ryżowy jest zdrowy? Jaki makaron jest najlepszy? Istnieją liczne rodzaje makaronu. Różnią się one od siebie kształtem, pochodzeniem, smakiem, ale i właściwościami oraz wartościami odżywczymi. Z pewnością niemal każdy znajdzie wśród nich coś dla siebie, także osoby na diecie redukcyjnej, bezglutenowej czy diabetycy.
Zobacz też: Które orzechy są najzdrowsze? Sprawdź, dlaczego warto jeść orzechy.
Spis treści:
Rodzaje makaronu
Istnieje wiele rodzajów makaronu. Można podzielić je na różne grupy – ze względu na kształt, wielkość, przeznaczenie i skład.
Przykładowe typy makaronu ze względu na kształt:
- Spaghetti – długie nitki,
- Penne - rurki,
- Tagiatelle – wstążki,
- Farfalle – kokardki,
- Bigoli – grube nitki00
- Fusilli – świderki
- Conchiglioni –muszelki,
- Ravioli – poduszki,
- Anelli – pierścionki,
- Stelle - gwiazdki.
W ten sposób zazwyczaj wyróżnia się włoskie makarony, ale też nasze, polskie. Włoskie makarony różnią się od polskich przede wszystkim rodzajem używanej mąki (typ 00). W większości makarony te wykonane są z mąki pszennej, ale niektóre zawierają także mąkę gryczaną.
Rodzaje makaronu ze względu na pochodzenie:
- Włoski – m.in. spaghetti, tagiatelle, fusilli, penne, itd.,
- Azjatycki – chiński, tajski i wietnamski – soba (z mąki gryczanej z domieszką pszennej), chow mein (z mąki pszennej z kurkumą), sojowy (z fasoli mung), ryżowy (z mąki ryżowej), makaron chiński jajeczny.
Typy makaronu ze względu na skład:
- Jajeczny,
- Orkiszowy,
- Ryżowy,
- Z pszenicy durum,
- Żytni,
- Gryczany,
- Graham,
- Pełnoziarnisty,
- Razowy,
- Kukurydziany,
- Z soczewicy, ciecierzycy, amarantusa,
- Z zielonego groszku, marchewki.
Niewątpliwie powyższe listy typów makaronów nie wyczerpują wszystkich ich rodzajów, co pokazuje jak bogatą grupą produktów one są. Znajdziemy wśród nich zarówno produkty o wysokim i o niskim indeksie glikemicznym, pełnoziarniste, pszenne, jak i bezglutenowe. Zatem pytając czy makaron to dobry pomysł na diecie odchudzającej, czy istnieje zdrowy makaron oraz czy można go jeść na diecie bezglutenowej, trzeba przyjrzeć się jego rodzajom.
Makarony bezglutenowe
Z pewnością także osoby będące na diecie bezglutenowej, mają wybór wśród makaronów.
Rodzaje makaronu bezglutenowego:
- Ryżowy – Często pada pytanie: czy makaron ryżowy jest zdrowy? Niewątpliwie odpowiedź kryje się w jego wartościach odżywczych – jest lekkostrawny, niemal beztłuszczowy, zawiera magnez, żelazo, potas, witaminę E i z grupy B, a węglowodany złożone w nim występujące dają uczucie sytości na długo.
- Sojowy – wytwarzany z mąki sojowej, bądź też z fasoli mung i grochu. Po ugotowaniu osiąga on galaretowatą konsystencję. Pierwszy z nich (z soi) ma sporo błonnika i białka, drugi (typ chiński) nie zawiera błonnika ani tłuszczu, ma niewiele białka i sporo węglowodanów.
- Kukurydziany – smakiem i wyglądem przypomina zwykły makaron, ale posiada więcej błonnika. Ponadto zawiera witaminy A, E i z grupy B oraz potas, fosfor, żelazo i magnez. Ma jednak wysoki indeks glikemiczny.
- Gryczany – o ciemnej barwie. Jest bogaty w minerały, szczególnie magnez i potas, zawiera sporo błonnika i nie zakwasza tak organizmu, jak makaron pszenny.
- Warzywny – makaron z soczewicy, ciecierzycy, marchewki, zielonego groszku, cukinii czy batatów. Bezsprzecznie taki makaron nadaje się nie tylko dla osób na diecie bezglutenowej, ale także odchudzającej i wegańskiej.
Jaki makaron wybrać na diecie?
Zdrowy makaron? To możliwe. Makarony oprócz węglowodanów, zawierają też w swoim składzie białko, błonnik, witaminy, szczególnie z grupy B i minerały, np. cynk, żelazo, fosfor, potas, chrom, cynk. Ich zawartość zależy od rodzaju makaronu. Osobom na diecie odchudzającej oraz diabetyków, szczególnie polecane są makarony gryczane i pełnoziarniste, które zawierają wiele cennych składników i przygotowanie ich al dente. Bez wątpienia najlepsze, gdy dbamy o wagę, są produkty o niskim (do 50) lub średnim (50-69) indeksie glikemicznym.
Indeks glikemiczny różnych rodzajów makaronów:
- Z soczewicy – IG 26
- Sojowy IG 30
- Z pszennicy durum IG 35
- Orkiszowy IG 40
- Ryżowy IG 40
- Pełnoziarnisty IG 40
- Soba IG 45
- Gryczany IG 55
- Jasny jajeczny IG 60
- Kukurydziany IG 70
- Pszenny IG 70.
W związku z powyższym, na diecie redukcyjnej najlepiej stosować makaron warzywny, sojowy, z semoliny durum, orkiszowy, ryżowy i gryczany, które należy gotować al dente, ponieważ gorąca woda rozkłada cząsteczki skrobi i sprawia, że nasz organizm szybciej przyswaja węglowodany i przekształca je w energię, na skutek czego szybciej jesteśmy znów głodni. Ponadto makaron najlepiej zjadać w jednym posiłku z warzywami.
Reasumując posiłek z makaronem może być zdrowy i do tego dietetyczny. Wystarczy wybrać makaron o niskim lub ewentualnie średnim indeksie glikemicznym, ugotować go al dente i połączyć z warzywami. Taki posiłek dostarczy energii na dłuższy czas, nie powodując nagłego skoku cukru we krwi, a także będzie źródłem witamin i minerałów.