Oregano od niepamiętnych czasów stosowane było w medycynie ludowej do leczenia wielu dolegliwość. To przede wszystkim zasługa jego właściwości przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych i przeciwgrzybiczych. Z tych względów nawet współcześnie oregano wykorzystywane jest do łagodzenia dolegliwości gastrycznych, ze strony dróg oddechowych i skórnych.
Oregano – właściwości
Oregano, czyli lebiodka pospolita (łac. Origanum vulgare) jest rośliną powszechnie występującą w Europie, Azji, Ameryce Północnej i Ameryce Południowej. Jednak to w krajach śródziemnomorskich wykorzystywano najwcześniej oregano. Zastosowanie zioła było wówczas nieco inne niż to znane nam współcześnie – służyło celom rytualnym oraz relaksacji. Mało kto zdaje sobie sprawę, że oregano, podobnie jak konopie włókniste, jest wartościowym źródłem bezpiecznych kannabinoidów, sprzyjających osiąganiu optymalnego odprężenia.
Właściwości oregano sprawiają, że jest ono chętnie stosowane w kuchni, medycynie i kosmetologii. W świecie kulinariów wykorzystywane jest do podkreślania smaku przygotowywanych potraw oraz napojów (nalewek, wódek, likierów). Jednak najbardziej interesujące jest działanie prozdrowotne oregano. Właściwości lecznicze zioła opisywali już w czasach starożytnych Arystoteles i Hipokrates. Oregano:
- łagodzi stany zapalne (dróg oddechowych, macicy),
- łagodzi kaszel i napady astmy,
- zmniejsza ból brzucha towarzyszący biegunom i niestrawności,
- wspiera odporność,
- działa przeciwpasożytniczo, przeciwgrzybiczo, przeciwwirusowo i przeciwbakteryjnie,
- wzmaga wykrztuszanie wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych,
- wzmaga produkcję żółci,
- działa odkażająco,
- zmniejsza ból towarzyszący stanom zapalnym,
- zwalcza nadaktywne i zbyt liczne wolne rodniki (działanie antyoksydacyjne),
- zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworu,
- zmniejsza ryzyko powstania zakrzepów,
- łagodzi podrażnienia skóry.
Szczególnie korzystny wpływ na funkcjonowanie organizmu mają ekstrakty i olejki z oregano, a także herbaty i napary. Przy dolegliwościach gastrycznych czy stanach zapalnych jamy ustnej i dróg oddechowych – warto w pierwszej kolejności sięgnąć po oregano w tej postaci.
Wartości odżywcze oregano
Oregano ma intensywny zapach korzenno-ziołowy. Jest bogaty w składniki korzystnie wpływające na organizm. Ich stężenie zależy m.in. od jakości gleby oraz dostępu do wody i światła. W oregano znajdują się:
- związki fenolowe,
- kwasy fenolowe,
- flawonoidy,
- garbniki,
- minerały (żelazo, potas, magnez, fosfor, siarka, miedź, cynk),
- witaminy (A, C, E, K, z grupy B),
- błonnik,
- wielonienasycone kwasy tłuszczowe,
- seskwiterpeny,
- olejki eteryczne.
Oregano – skutki uboczne
Mimo wielu korzyści, jakie może przynieść stosowanie oregano – działanie tego zioła nie zawsze jest korzystne dla organizmu. Najczęściej występującymi skutkami ubocznymi są reakcje alergiczne. Dlatego, jeśli planujesz po raz pierwszy zastosować olejki, napary czy herbaty z oregano sprawdź, czy nie jesteś uczulony. Ponadto przy stosowaniu olejku z oregano na skórę warto rozcieńczyć go np. z oliwą z oliwek. Zbyt skoncentrowany środek, zamiast łagodzić podrażnienia może spowodować powstanie nowych.
Skutki uboczne występują też przy nadmiernym stosowaniu oregano (zbyt częstym i w zbyt dużych ilościach). Występują wówczas podrażnienia skóry (przy aplikacji zewnętrznej) lub dróg pokarmowych (przy stosowaniu wewnętrznym).
Oregano – na co pomaga
Niesłusznie wiele ziół jest współcześnie docenianych wyłącznie za walory smakowe. Przez to wykorzystywane są niemal wyłącznie do przygotowywania potraw. Nie inaczej jest z oregano. Działanie prozdrowotne jest niemal całkowicie pomijane.
Tymczasem oregano łagodzi dyskomfort po ukąszeniach przez owady. Miejsce ze stanem zapalnym warto smarować maścią z oregano lub olejkiem z oregano. Działanie zioła jest tak silne, że w dawnych czasach traktowane było jako panaceum na ukąszenia jadowitych zwierząt, w tym węży i skorpionów!
Działanie oregano przejawia się również w łagodzeniu dolegliwości gastrycznych i ze strony układu sercowo-naczyniowego. Ponadto, łagodzi kaszel w czasie infekcji dróg oddechowych oraz powstałe stany zapalne. Dzięki temu szybciej mija choroba i wraca zdrowie.
Stosując regularnie oregano, zapewnisz układowi odpornosciowemu dodatkowe wsparcie, dzięki czemu łatwiej będzie mu pokonać infekcję, zanim ta na dobre się rozwinie. Oregano jest niezastąpione przy zwalczaniu wirusa opryszczki i bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych (zwłaszcza tych odpornych na antybiotyki).
Jeśli dokucza ci ból gardła czy jamy ustnej, w wyniku rozwijającego się stanu zapalnego – stosuj płukanki z oregano, by nie tylko odkazić błony śluzowe, ale również złagodzić stan zapalny.
Oregano warto stosować w stanach wzmożonego napięcia nerwowego. Pomaga się zrelaksować i odprężyć nawet po wyjątkowo stresującym dniu. Natomiast olejki, okłady i płukanki łagodzą podrażnienia skóry i tym samym przyspieszają jej regenerację.
Bibliografia:
- O. Suska, O. Turkot, Oregano – właściwości i wykorzystanie przez ludzi, „Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu” 2020, nr 2 (5), s. 123–135.
- E. Hać-Szymańczuk, E. Lipińska, Ocena aktywności przeciwbakteryjnej oregano, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2012, nr 3, s. 308–314.
